huiskok

As kind het ek nie beet geëet nie – seker omdat ek as 3-jarige ‘n fles beet in asynpiekel op my nuut-gesmokte wit rokkie uitgekeer het. Ma het haar doodgeskrik vir die ‘bloederige’ kind wat gillend uit die kombuis uitgehardloop kom,

Ek het trots teruggekom van die Oranjezicht plaasmark met hierdie beeldskone beet met hul kroonblare.

Ek probeer al my hele grootmens-lewe opmaak vir dié insident wat veroorsaak het dat ek uitgemis het op my ma se beet-repertoire. In my laat tienerjare het ek langtand begin weglê aan die beet-jellievorm wat by familie-etes en braaivleis voorgesit is, en ontdek het hoe lekker opgekookte of oondgebakte beet is met gesmelte botter en neutmuskaat oor, of in ‘n slaai met gerasperde appel en ‘n romerige slaaisous met peperwortel (horseradish).

Maar dis nadat ek Tom Robbins se openingsparagrawe in sy ikoniese boek Jitterbug Perfume gelees het, dat my liefdesverhouding met beet behoorlik losgetrek het:

“The beet is the most intense of vegetables. Tomatoes are lusty enough, yet there runs through tomatoes an undercurrent of frivolity. Beet is what happens when the cherry finishes with the carrot.” 

Intens. Diep, donkerrooi, deels sputnik, deels Kersboom-bauble. ‘n Een en ander oor beet se verlede: Beet was die Rus Raspoetin se gunsteling groente: ‘You could see it in his eyes.’ (weer uit Jitterbug Perfume).  Beet ( Beta vulgaris ) word sedert antieke tye verbou, maar dis eers van die 16de eeu af vir kulinêre gebruik geplant. Beet is onmisbaar in die Vlaamse en Slawiese koskultuur, soos die beroemde beetsop borscht, wat tradisioneel met suurroom voorgesit word. Beet kom van seebeet, ‘n wilde kusplant wat aan die Mediterreense en die Atlantiese kus van Europa en Noord-Afrika aangetref word.

Beet, my voortrek-kind vir die winter

Beet vir rooi wange en gesondheid Beet beleef ook die afgelope dekade ‘n gourmet-renaissance, wat hand aan hand loop met die groente-revolusie, maar ook met die gesondheids-era: Beet is ryk aan kalium en vitamien A. Die rooi pigment is hoogs oplosbaar in water, en daarom word dit altyd met die skil aan gekook om te voorkom dat die sap uitbloei. Dit bevat 6% tot 10% suiker, 1% tot 2% proteï en , 10 mg vitamien C en 40 mg oksaalsuur per 100 g. Die blare is ryk aan kalsium.

Beet in my kombuis Ek gebruik graag rou beet in slaaie, en onttrek graag die sap vir ‘n kleurvolle gesondheidsdrankie saam met vars gemmer, appel en komkommer. Of ek kook dit op en bedien met ‘n glasering van lemoensap, botter en bruinsuiker, wat die soet note van beet behoorlik op aandag laat staan.

Onlangs, na ‘n besoek aan die heerlike Oranjezicht Stad-plaasmark wat nou in Granger Bay is vir die winter, het ek die mooiste bossies jong beetjies gekoop, met hul blaarkroon aan.  Vandaar dat die nuwe voortrekkind onder my resepte hierdie bababeetjies in tiemie- en knoffelroom is wat onder ‘n winterjas van broodkrummels en parmesaankaas gebak word. Wat my na hierdie  resep van GourmetTraveller getrek het is die gebruik van die blare ook. Diie beet kleur die knoffelroom ‘n mooi koraalpienk. Die smake is troostend, bekend en tog ook nuut, en geen sweempie van die suur piekelbeet wat my mooi smokrokkie as kind so opgefoeter het nie.

Gebakte bababeet  in tiemieknoffelroom met krummelkaaskors

Bestanddele

• 16 jong beet, geskrop, plus 100 g beetblare
• 300 ml room
• 3 knoffeltoontjies, gekneus
• 3 tiemietakkies
• 80 g parmesaan, fyngerasper
• 60 g grof gerasperde broodkrummels van dag-oud suurdeeg-plaasbrood
• Gerasperde skil van 1 suurlemoen

Metode

•  Kook beet in sout water tot net sag, sowat 25 minute, dreineer en skil sodra koel genoeg. Plaas in ‘n oondbak waarin dit lekker knus pas.
• Blansjeer die beetblare vinnig in kokende sout water, verfris, druk water uit, kap grof en strooi in die bak.  Voorverhit oond  na 180C.
• In ‘n kastrolletjie, kook die room af met die knoffel en tiemie tot die room verdik is (sowat 10 min). Giet oor die beet en blare. Geur na smaak.
• Meng die parmesaan met die broodkrummels en suurlemoenskil, strooi oor die beet en bak sowat 20 min tot die krummelkors goudbruin en bros is. Bedien warm.
• 

Tags: bababeet, beet, groentemark, huiskok, knoffel, plaasmark, room, rsg, tiemie