Tag Archives: pavlova

Pavlova Kerskrans

19 Dec

Hierdie nagereg gaan die ‘oo’s en die ah’s uitlok by enige geleentheid, maar veral as pronkstuk op die poedingtafel In Feestyd. Ek het dit verlede jaar gemaak vir ‘n vroeë familie-Kersete. (My bydrae op Kersdag self was ‘n perske-trifle-pavlova wat soveel meer werk was as hierdie eenvoudige pavlova-krans.) Ek het dit afgerond met roosknoppies tot Ma Inez se groot genot. Rose was haar ding! As jy die Kersversiering ‘n stappe verder wil neem, strooi eetbare silwer balletjies op.

 

Party mense is banger vir meringue-maak as vir Brolloks en Bittergal. Dis totaal onnodig, want makliker kan dit nie. Volg die resep noukeurig en wees maar net versigtig om nie enige eiergeel In die eierwit te kry nie (enige vetterigheid veroorsaak dat die eierwit nie styf gaan klits met goeie volume nie). Die suiker moet ook behoorlik opgelos world, maar volg net die instruksies en jy’s veilig.

As jy naby die see is, of daar’s baie vog in die lug kan meringue bietjie nukkerig wees.

PavlovaKerskrans

Witte van 6 groot eiers, kamertemperatuur

7,5 ml wit asyn

330 g (375 ml) strooisuiker

10 ml mielieblom

Versiering: vrugte na keuse, soos vars ontpitte kersies, frambose of aarbeie.

250 ml room, styfgeklits 

Eetbare silwerballetjies of eetbare glansstof

Voorverhit oond na 150°C. Trek ‘n 22cm sirkel op bakpapier en plaas dit op ‘n bakplaat met die potloodkant na onder. 

Plaas die eierwitte in die mengbak van jou staanmenger en klits teen vinnige spoed tot stywe punte vorm. Voeg nou die strooisuiker lepel vir lepel met 30 sekonde tussenposes by terwyl jy aanhou klits tot blink en styf. Skraap die kante en klits tot styf en blink, sowat 6 minute. Voeg die asyn en mielieblom by en klits nog 2 minute. 

Skep die meringue in 12 hopies aan die binnekant van die bakpapiersirkel om die krans te vorm. Verminder die oondhitte tot 120°C en bak sowat 1 uur tot bros buite. Draai die oond af en laat die pavlova afkoel in die oond met die oonddeur toe. 

Plaas die pavlova-krans op die dienbord, skep styfgeklopte room op, versier met vrugte en rond af met silwerballetjies indien gebruik.

Pavlova – die prima-donna van somerpoedings

18 Oct

Pavlova, oordadig gevul met vars vrugte en bollings geklopte room is ‘n poeding-ikoon. Dis ook ‘n deel van my kombuis-rituele. Sodra aarbeie in oorvloed is,  maak ek Pavlova om die seisoen van somerpoedings in te lei.

IMG_0594

Geoordeel aan die ywerige saampraat op Facebook deel my kosvriende my soet sentiment (met ‘n tikkie surigheid meestal). Ek en smulpaap Pieter du Toit sit beslis aan dieselfde poedingtafel. So beskryf hy sy pavlova-liefde:

My nagereg-ultimatum: pienk, geel, rooswater, sjokolade, neute, cheap, duur, windgat of eenvoudig! Anders as my melktert voorkeure sal ek ENIGE pavlova eet. ENIGE! En enige tyd van die jaar: winter somer, lente, herfs en sommer tussen die seisoene ook.”

Vir mense wat so aardsnuuskierig oor die stamboom en oorsprong van geliefde geregte is as ek stel Pavlova nie teleur nie. Hierdie somerpoeding is gegeur met intrige, mite, twyfelagtige herkoms en vele kostuum-veranderings.

‘The truth is far more interesting than the vagueries of a myth. The pavlova is an artifact of history and a phenomena. It is linked through name to the Russian ballerina, Anna Pavlova, but it existed in form well before she was born – in fact, the cake we call pavlova today, was already a high-occasion extravaganza during the late 18th and early 19th centuries’. (Annabel Utrecht, pavlova-deskundige)

Die elegante nagereg met sy meringuebasis, gevul met vrugte en room is vernoem na die beroemde Russiese ballerina Anna Pavlova. Sy was ‘n superster en die eerste prima ballerina wat op ‘n wêreldtoer gegaan het. Swan Lake, ‘n intense ballet oor die broosheid en vlietendheid van die lewe sal vir altyd met haar verbind word.

Dis maar net nog altyd aanvaar dat die Pavlova wat aan die ballerina opgedra is in die Suidelike Halfrond ontstaan het. Die Kiwis en die Aussies kibbel al jare onder mekaar oor wie die soet ikoon geskep het. Nou onthul twee kosspeurders na jare se in-diepte navorsing hul verrassende bevindings dat nie een van hierdie lande op vaderskap kan aanspraak maak nie, en dat die gereg al bestaan het lank voor die Russiese ballerina gebore is.

Dr Andrew Paul Wood, ‘n akademikus van Nieu-Zeeland en Annabelle Utrech, vervaardiger van dokumentêre films het vasgestel dat die Pavlova in Duitsland begin het as ‘n skuimtert (schaumtorte). Vandaar het dit saam met immigrante die kontinente oorgesteek tot in die VSA. Die Amerikaners het begin om mielieblom by te voeg, ‘n kenmerk van die hedendaagse pavlova, en dit sy moderne vorm gegee.

‘Die vrugtegevulde meringue nagereg soos ons dit vandag ken, is maar een van die sowat 50 ode-geregte wat aan haar opgedra is,’ vertel Annabel my. ‘Dit sluit die 1926-Australiese Pavlova in van 4 lae jellie, ‘n resep wat ook in 1927 in Suid-Afrika aangeteken is.’

Die vroegste ode-nagereg wat hulle kon opspoor is die Aarbei-pavlova uit 1911, ‘n elegante ysgereg (glacé), gemaak met rooi bessies. ‘Al het nie een van hierdie nageregte ‘n meringue of roomkomponent nie, is dit geldig om die naam te dra.’

Wat ‘n aangename ontmoeting. Die vrugte-glacé is ‘n ode-juweel in die kroon van geregte wat die ballerina se naam dra. Na 108 jaar is dit nog net so sjarmant en verfrissend.

Annabelle beklemtoon dat hulle navorsing-resultate nie hul landgenote se kospatriotisme vir die ode-poeding met die meringue-basis, vrugte en room demp nie.  ‘Al is ons nie die skeppers nie, is ons die bewaarders. Pavlova is deel van ons kospsige, ons het dit omhels en ons eie gemaak.’

Waaroor hulle seker steeds sal stry is wie se pavlova die lekkerste is: met grenadilla en geklitste room soos die Australiërs of met kiwivrug soos die Nieu-Zeelanders.

IMG_0529

KLASSIEKE PAVLOVA MET AARBEIE (EN SWARTPEPER AS JY WIL)

Maklik. Die klassieke pavlova se meringue-dop word gekenmerk deur hoë, geplooide kante wat herinner aan die van ‘n tutu.

Bedien 6

  • 5 groot eierwitte, kamertemperatuur
  • 250 g strooisuiker
  • Knippie sout
  • 7,5 ml witwynasyn
  • Versiering: geklitse room, aarbeie of vrugte na keuse. gekraakte peperkorrels opsioneel.
  1. Voorverhit oond tot 120°C. Trek ‘n 20 cm sirkel op bakpapier en plaas op ‘n bakplaat.
  2. Voeg die eierwit in ‘n skoon mengbak en klits vir 15 sekondes met ‘n elektriese klitser of staanmenger se ballonklitser, op die laagste spoed. Gooi sout by en verhoog die spoed geleidelik tot hoog terwyl jy die suiker stadig byvoeg.
  3. Hou aan klits tot die meringue glansend is en ‘n stywe punt met groot selfvertroue aan die onderpunt van jou klitser vorm. As jy die mengsel tussen jou vingerpunte vryf moet jy nie suiker kan voel nie. Vou die asyn versigtig met ‘n metaallepel in om die volume te behou.
  4. Skep bollings meringue binne die sirkel op die bakpapier, smeer in opwaartste bewegings om ‘n  koepel te vorm.
  5. Bak vir 1 uur en 15 minute, skakel af en laat afkoel in die oond.

Versiering (net voor opdiening)

  1. Plaas die onversierde pavlova versigtig op die opdienbord.
  2. Klits 250 ml koue room tot dit sagte punte vorm, versoet na smaak.
  3. Skep bollings room bo-op en hou die kante skoon. Versier met vrugte soos vars aarbeie.

WENK: om die bessies te verglans, smelt aarbeikonfyt tot loperig en smeer aan met ‘n kwas.

Edit Resize - 0411

IMG_05271911 AARBEI PAVLOVA GLACÉ (YSGEREG)

Bedien die ysvormpies met vars bessies soos op die foto, of maak granita daarvan en bedien bo-op vrugte-gevulde meringue-nessies. Ek dra my weergawe op aan Annabelle Utrecht en Dr Wood wat deur hul navorsing hierdie ysjuweel aan die wêreld teruggegee het.

  • 1 liter vars bessies
  • 250 ml suiker
  • 250 ml framboossap (ek het vars beet en appel versap)
  • Ekstra bessies vir bediening.
  1. Maak die suikerstroop: Voeg suiker in ‘n pan met 500 ml kookwater, roer tot opgelos en kook vir 5 minute. Laat afkoel.
  2. Verpulp die bessies. Voeg die suikerstroop en framboossap by en vryf die mengsel deur ‘n sif. Skep in ‘n bak en vries tot hard. Skraap los met ‘n roomyslepel en pak dit in ‘n vorm of individuele vormpies. Net voor opdiening, keer uit en versier met vars bessies.IMG_0561

PAVLOVA-KENNER VERTEL MEER

Ek korrespondeer die afgelope twee jaar met Annabelle Utrecht, die Australiese pavlova-ekspert, oor haar en Dr Wood se navorsing. Haar terugvoering op my vrae is baie insiggewend.

What first triggered your quest to research the origins of Pavlova?

  • I’d love to say that my interest in history, geopolitics and world-cuisine drew me into researching the origins of the pavlova – but it would be untrue. The truth is, it was a chance conversation on Facebook with Dr Andrew Paul Wood, a New Zealand academic, author, art historian and cultural critic which started it all. I use the word ‘conversation’ advisedly, because it was more of a disagreement. I was born in Australia and grew up understanding the pavlova to be an Australian creation. Andrew on the other hand, being a New Zealander, declared it most certainly wasn’t. He understood the pavlova to be New Zealand’s achievement and pointed to the publication of a 1929 “Pavlova Cake” recipe as proof of New Zealand’s ownership. Our dispute over the pavlova’s origins came from deeply held patriotic narratives. Resolved to prove each other wrong, our Facebook disagreement was concluded. A few days later however, we connected again – but not to argue. We’d both stumbled upon evidence which contradicted any southern hemisphere creation claim. What we’d discovered, had never been documented and it changed everything in terms of the pavlovas beginnings.

Why is it important to separate fact from myth. Some would say, ah, it’s just a pudding.

  • AU: The short answer to this question is because the truth is far more interesting than the vagueries of a myth. The pavlova is an artifact of history and a phenomena. It is linked through name to the Russian ballerina, Anna Pavlova, but it existed in form well before she was born – in fact, the cake we call pavlova today, was already a high-occasion extravaganza during the late 18th and early 19th centuries.
  • Casting the pavlova as an antipodean “invention” is an injustice to its true creators and recipe protectors – the master chefs, cooks and women who penned recipes long ago. The question is no longer who invented the pavlova, it is who rebranded a cake already in existence as a tribute to the ballerina, Anna Pavlova – and after years of researching and collecting evidence, Dr Wood and I might just have the answer.

What are the main criteria for a dessert to be called a Pavlova? When does it stop to be a pavlova, but rather just a meringue-based dessert.

  • AU: This is a great question. First of all, the Oxford English Dictionary define a pavlova as “A dessert consisting of a meringue base or shell filled with whipped cream and fruit.” Architecturally, any dish that presents in this format could be labelled a pavlova – although this is quite problematic given cakes identical to pavlova existed under alternate names a century or more before the term pavlova was applied.
  • Another issue with using the Oxford English Dictionary’s definition to benchmark what is, or isn’t a pavlova, is the presence of so many pavlova-named culinary homages. From 1911 to 1929 there were at least two dozen ‘pavlova’ food tributes – including the 1926 Australian “Pavlova” (a four layer ribbon jelly) which was also present in South Africa by 1927. Another example is the 1911 “Strawberries Pavlova” dessert (a red berry glacé). Neither of these have a meringue or cream component, but they are legitimate pavlovas.

Is there a ‘classic pavlova’?

  • With regard to the classic pavlova, invested Australians would argue it should be topped with whipped cream and passion-fruit. Patriotic New Zealanders would probably suggest whipped cream and kiwifruit. Historically however, the first known recipe for “Pavlova Cake” (published in New Zealand in 1929) reveals it was topped with whipped cream, chopped nuts and cherries!

Nieu Zealand and Australia have fully embraced Pavlova as part of the countries’ culinary heritage: Do they accept the findings or continue the myths?

  • : Our biggest discoveries will be the subject of a comprehensive book about the pavlova and all the other Pavlova-named homage dishes. What we have chosen to disclose so far though, has changed the nature of the pavlova-debate. Most food writers and culinary historians are receptive to an expanded pavlova story which takes into account the cakes presence in the northern hemisphere – long before it arrived in Australia or New Zealand. Our greatest hurdle however, has been the old myths themselves, which continue to flourish – some without evidence. Challenging long held beliefs is not easy, but when skeptics are given the opportunity to see old cookbook recipes, something shifts. The old “we invented it” arguments no longer feel relevant and a deeper analysis of the cakes history is possible.

You must have tasted so many different variations on Pavlova – do you have a favourite?

  • I’ve baked so many variations on the pavlova and I absolutely delight in finding long-forgotten recipes, attempting them and sharing the results with family and friends. I don’t have a favourite meringue pavlova recipe yet (they’ve all tasted pretty good). My least favourite pavlova is the 1935 Western Australian Pavlova Cake recipe by Bert Sachse (so low in sugar, bordering on unpleasant). Having said that, I absolutely adore the 1911 “Strawberries Pavlova” glacé – it is light and refreshing and perfect for summer.  

What will you be making next?

  • AU: This week I’m looking forward to baking an early 19th century meringue torte which was topped with lemon ice-cream and plum preserve – something very different.

Any new projects in mind?

  • AU: Dr Wood and I have one goal and that is to complete our manuscript. When we started this venture neither of us understood the project’s scope would be so broad. We had no idea there were so many undocumented northern hemisphere pavlova recipes, or historic meringue presentations. To obtain an accurate picture, we have had to access undigitised materials held in libraries all over the world, and translate works written in Latin, Arabic, French, Portuguese, German, Spanish and Dutch – it’s been a huge undertaking, but an endeavour we can’t wait to publish!

Volg die Pavlova-navorsers op Twitter @docandthefrock

IMG_0368PAVLOVA-GESELSIES OP FACEBOOK:

  • Mynhardt Joubert: Meringue en roosgegeurde room met nastergalkonfyt en baie bessies. Kersieseisoen ook amper aan die gang. Du Toit’s lewer selfs af.
  • Estelle Rauch: Lemon meringue-vulsel met somervrugte
  • Ilza Roggeband: Nigella se lemon meringue pavlova. Maar ‘n gewone meringue met baie aarbeie en room is ook nie te versmaai nie. Het een gemaak met bruinsuiker en toe appelliefies en pekanneute gebruik. En room.
  • Anel Franken Filby: Room, bessies, aarbeie en granadillapulp
  • Karen Ellis: Swartwoud-pavlova
  • Snowy J. Kruger: Chai inspiration: Ginger preserve with cardamom infused cream, crushed ginger biscuits and a dash of cinnamon.
  • Carolie de Koster: Tiramisu pavlova.
  • Riana Maritz: Ingelegde perske met vars room vulsel en vars grenadella
  • Moryn Hanzen: Gemmer/Vy/Bloukaas
  • Kari Vorster: Mixed berry Coulis and cream cheese filling, tangy fresh berries
  • Gezina En Hennie Gouws: Ek het die mees ongelooflikste Pavlova’s ge-eet in New Zealand. Hulle bring stapel in die winkels in begin Desember. Almal eet pavlovas, dit in ‘n sagte spons dwarsdeur, en ‘n koekpan groot.
  • Veralda Schmidt: gekapte grondboontjies in die paplova, vulsel van piesangroom met spekkrummels en esdoringstroop
  • Billie Lambrechts: 1. Vars perskes en framboo curd 2. Jamie se gestoofde pere met donkersjokoladee en amandels 3. Vervang room met klapperroom, granadilla curd en baie mango.
  • Jaco Wheeler: My winter weergawe is donkersjokolade pavlova, ek meng kakao met eierwit en suikermengel, paar druppels haselneutlikeur, stukkies donker chocolate word ingevou.
  • Valerie Slabbert: Ek bly ‘n sucker vir die suur-soet kombinasie. Lemmetjie of suurlemoensmeer.
  • Lynette Van Rooyen: Met lemon curd beplak, dan geklopte room met geroosterde amandels bo-oor.
  • L’lize JvRensburg: Ek was skoon liries geinspireer na al die liplekker kommentaar. Moes net gaan bak!
  • Anita Lemmer: Die Foodfox se bruinsuiker- en espresso-pavlova met vye en neuter
  • Lizette Louw: Britse Eaton mess pavlova.
  • Nicolene Burger: klits room styf en met dieselfde hoeveelheid Griekse jogurt by, mengsel vars bessies, Bar One-sous oor bedruip. Vir Kersfees, maltballe met goue stof gesprinkel.
  • Christian Smit: Dark chocolate ganache and black cherries. Almond crème anglaise with raspberries.
  • Carin Maidment: Pistachio en roosblaar meringue, kardamonroom met Griekse jogurt, vars granaat en druipsel granaatmolasse.
  • Judi Dyer: Fresh guava and banana.
  • Nissa Vosloo: frambose, mandarynsegmente, grenadellasous (nie vars nie – te suur, maar iets soos baie vloeibare grenadellabotter. Enigiets met kiwivrugte, vars vye, granaatpitte en geroosterde pekanneute.
  • Sonia Cabano: Toe ek ‘n kind was mag ons op ons verjaarsdag elke en enige kos gekry het wat ons harte begeer. My versoeknagereg vir aandete was haar Meringue Surprise. Anders ook met Lemon curd, vars frambose en room met geroosterde amandelvlokkies bo-op.
  • Sabine Human: Eenvoud – net met room en bessies.
  • Andries Kemp: My gunsteling is vars vye, geglasuurde groenvye en ryp vye konfyt, op styf geklopte room. Ek klop my room styf met ‘n bietjie ROLKEM dyocell, dit behou die vorm, en behou die vog sodat die meringue nie smelt nie. Bedrup met ‘n nougatsous.
  • Carina du Preez: Styfgeklopte room, vars bessies, aarbeie, kiwivrug baie dun gesny.

IMG_0433

Stilering en fotografie: Errieda en Ian du Toit

 

Contessa bessie-pavlova en sout toffiesous; Peter Veldsman se brandewynbotter en portsous vir Kerspoeding

14 Dec

Ek het pas besluit ek gaan nie eers wag vir Kersfees om my majestieuse bessie-pavlova te maak nie.  Dis nog 11 dae na Krismis ….. iewers gaan ek  ‘n test-run inpas. Die berg van ‘n pavlova met sy hange wat sout-toffiesous drup is ‘n manjifieke Kers-nagereg. (Ek vra vir Ian mooi om die gesoute toffiesous te maak – hy’s geduldig en brand nie sy vingers soos ek nie.)

Pavlova met attitude en soutige toffiesous

Pavlova met attitude en soutige toffiesous

Nie so harts-tradisioneel soos Peter Veldsman se Kerspoeding met brandewynvla nie (‘n gunsteling deur die jare) maar ‘n diva wat drama, oo’s en aaah’s na die tafel bring.  ‘n Contessa van ‘n Kerspoeding.

Terloops, het jy al opgemerk dat grootmense gou is om te sê “Kersfees is vir die kleintjies.”  Maar bekyk hulle aan die Kerstafel … daar verkneuter hulle hulself aan die kos in ‘n genots-koma in. Dan kerjakker die inner-kind lekker. Kleintjies ken nie nostalgie nie. Hulle ervaar net vanjaar se Kersfees. Daar’s ons hulle een voor.  Die geringste geure van Kersfeesspeserye of dennenaalde laat my al my vorige Kersfeeste in adem. Sien ek rooi en groen bymekaar hoor ek die frommel van die geskenkpapier en my pa se tafelgebed asof hy gister nog aan my tafel gesit het.

Kleure speel ook ‘n groot rol in die onthou. Vanjaar met die regmaak vir Kersfees 2012 bly turkoois en blou voor my geestesoog verskyn.  Dis met die terugkyk na die foto’s van verlede Kersfees dat ek weet waar die onthou van hierdie ‘on-Krismiskleure’ – vandaan kom. My ma Inez het laas Kersdag ‘n blou- en goud deurspikkelde trui op die snikhete warm dag gedra asof dit ‘n ligte somertoppie was.

Ma Inez die Contessa met die blou trei, borsspeld en     pavlova

Ma Inez die Contessa met die blou trui, haar geliefde borsspeld en pavlova 

Op die foto staan sy laggend met my swaar silwer skinkbord belaai met ‘n reuse pavlova. Dié is rojaal bedek met aarbeie, bloubessies en tuisgemaakte sout-toffiesous wat tranerig teen die kante afdrup. Die poeding is soos my ma self: larger than life, wonderlik dramaties met haar borsspelde en baie ringe wat sy so graag dra. ‘n Mens van soetheid.  ‘Contessa’, noem Annamie, haar versorger, my ma.

Vir die kind in ons skep ek bolletjies roomys in ‘n ou turkoois porseleinskottel (dit doen ek vooraf en sit die bak in die vrieskas – minder gebodder wanneer dit opskeptyd kom)aaa pavlova and icecream IMG_1185

Contessa van ‘n bessiepavlova met gesoute toffiesous

Ek bak die pavlova die vorige aand, wat my hande losmaak vir die Kersoggend se groot kook. Dan hoef ons net die bessies op te sit, room te klits en toffiesous oor te gooi wanneer dit poedingtyd is.

Pavlova:

8 eierwitte

½ suurlemoen

Stewige knippie sout

440 g strooisuiker

10 ml witwynasyn

10 ml vanielje geursel

10 ml mielieblom

300 g aarbeie en bessies, soos bloubessies, frambose, moerboeie, met suiker versoet na smaak (ek gooi ook ‘n skeut Crème de Cassis, ‘n Franse bessielikeur oor)

500 ml slagroom

Pienk peperkorrels, opsioneel (vir oorstrooi)

Sout-toffiesous (resep onder)

Verhit oond tot 200°C . Berei bakplaat voor: Plaas ‘n vel bakpapier op die bakplaat (die gemerkte kant moet na onder wys).

Maak nou die meringue:aaa eiers en klitser IMG_1118

Vryf die binnekant van die mengbak waarin jy die eierwitte gaan styfklits met ‘n halwe suurlemoen. (dit help om enige vetterigheid wat dalk aan die bak vaskleef  te verwyder). Skei die eiers.

Plaas die eierwitte en sout in die mengbak en klits tot dit stywe punte vorm. Voeg die helfte van die suiker bietjie vir bietjie by terwyl jy klits. In ‘n aparte bakkie meng die asyn, vanielje en mielieblom. Vou dit saam met die res van die suiker by die meringue tot goed gemeng.

Skep die meringue op die voorbereide bakpapier. Ek maak ‘n langwerpige meringue eerder as ‘n ronde een wat vir my te veel na die Queen se hoede lyk. ‘n Wenk is om eers die basis te vorm wat redelik gelyk is en dan die res van die meringue bo-op te stapel om lekker hoogte te kry.

Plaas in die onderste derde van die oond en verlaag die hitte na 150°C . (Berei die bessies voor terwyl die meringue bak).  Bak meringue vir 40 minutes en draai die oond weer laer na 120°C vir ‘n verdere 45 minute. Draai die oond af tot die pavlova afgekoel is.

aaa chocolate met die gaste IMG_1160

Maak nou die sout toffiesous:

125 ml koue water

330 g strooisuiker

250 ml vars klitsroom (nie lae vet nie)

Goeie seesout

Sit suiker en water in medium kastrol. Laat stadig warm word tot die suiker gesmelt het. Verhoog die hitte na medium tot dit opkook, sonder om te roer.  Nou en dan trek jy net so ‘n haal deur die mengsel sonder om te roer. Laat dit sowat 15-20 kook tot amber-bruin. Te bruin en dit raak bitter.

Hou ‘n kwassie byderhand. Doop dit in water en verf die wande van die kastrol om te keer dat die suiker kristalliseer. Sodra die karamel die regte bruin skakering het, haal van die plaat af en klits die room in. Wees versigtig want die gesmelte suiker kan jou lelik seermaak. Moet beslis nie die rand met jou vinger aflek nie!

Laat afkoel, voeg sout na smaak by en sit in flessie tot benodig.

Bediening:

Plaas die pavlova versigtig op jou mooiste, deftigste skinkbord (ek gebruik die silwer-skinkbord wat ‘n erfstuk is – my ma kry die horries). Klits die room tot stywe punte en smeer oor die pavlova, bedrup met die toffiesous, skep die vrugte bo-op: en – soos my ma wat glo jy sit nog ‘n borsspeld aan en nog ‘n ring –  sprinkel  ek pienk peperkorrels oor en sif dan bietjie versuikersuiker oor.

Ek bedien dit met vanieljeroomys – dit is mos Kersfees.

Die orige toffiesous kan tot ‘n week in die yskas hou, maar dit sal lank voor dit reeds opgeeët wees.

Ma Inez met die poeding, bottle brush uit die tuine en vanieljeroomys in my nuwe outydse turkooisbak

Ma Inez met die poeding, bottle brush uit die tuine en vanieljeroomys in my nuwe outydse turkooisbak

Krip en kruis: Peter Veldsman se brandewynbotter en portsous

Ek het vroeër verwys na Peter Veldsman se Kerspoeding. Peter het ‘n baie spesiale plek in my hart. In 2004 het ek bekende mense uitgevra oor hul Kersfees-herinneringe vir ‘n artikel wat ek vir Die Burger geskryf het, onder meer met hierdie gastronoom. Die gesprek met Peter was soos ‘n groot Kersgeskenk vir my. Hier is ‘n uittreksel –

Vir Peter Veldsman is Kersfees nie jollifikasie nie, maar ‘n krip en kruis-ervaring wat in sy kinderdae op ‘n plaas in die Klein-Karoo gevorm is.  

“Ek onthou die stilte. Alles kom tot rus. In die somerhitte hou die sonbesies aan met sing, saam met die kitaar-klanke van die plaaswerkers wat van huis tot huis trek om kersliedere te sing. Die uitdeel van die geskenke het kind tot ou mens in verwondering gehad. Tot vandag toe het ‘n doringboom-kersboom met outydse vetkerse vir my ‘n diep simboliese betekenis.”

Hoe lyk jou Kersfees:  “Oggenddiens in die Groote Kerk, dan Kersete by my huis vir ‘n handjievol vriende.  Die kuiermense loop net na ete sodat daar ‘n middagslapie ingepas kan word. Dan staan ek op, bad, trek aan, sit op die stoep, voel weemoedig, bely my sondes, drink ‘n glas gemmerbier, en gaan slaap!”

Waarsonder kan jou Kerstafel nie? “Gestoomde Kerspoeding met brandewynvla, maak nie saak hoe hitsig dit is nie. Die beste Krismis-poeding ooit is een van die resepte van my lewe. ‘n Deeltjie kom uit Skotland en Engeland; uit die Boland, die Klein Karoo en ook uit myself. Die trippens van ouds is nou R5 munstukke. Ek skep so dat elke gas een  kry.”

PETER VELDSMAN SE BRANDEWYNBOTTER EN PORTSOUS  VIR KERSPOEDING

Bedien die brandewynbotter of portsous saam met jou gunsteling Kerspoeding. Dit kan voor die tyd gemaak word.

Brandewynbotter:

125 ongesoute botter

130 g versiersuiker, gesif

25 g/ 65 ml fyn amandels

50 ml dik room

50 ml brandewyn

Klop botter tot sag en en roer versiersuiker geleidelik by. Roer amandels en daarna room bietjie vir bietjie by. Klop brandewyn teelepel vir teelepel by.

Skep brandewyn botter in ‘n spuitsak met ‘n gewone tuit en spuit rosette op ‘n vel waspapier op ‘n bakplaat. Vries. Die botterrosette word rondom Kerspoeding gerangskik.

Portsous (lewer 250 ml)

120 g/ 150 ml suiker

125 ml water

75 g botter

15 ml mielieblom, deur ‘n sif gevryf

Gerasperde skil en sap van 2 suurlemoene

Gerasperde skil en sap van 1 lemoen

150 ml port

Gerasperde neutmuskaat

Maak so:

Skep die suiker in ‘n kastrol en roer water daarby in. Verhit oor lae hitte en roer tot suiker opgelos is. Verhoog hitte en kook vir 15 minute. Meng die botter en mielieblom. Verwyder stroop van hitte n klop mielieblommengsel daarby in. Plaas terug op hitte en kook vir 3 minute. Roer deurentyd.

Verwyder van hitte en roer skil, sap en port by. Geur met neutmuskaat. Verhit tot net onder kookpunt. Verwyder van hitte en laat 1 uur staan.  Giet deur ‘n sif wat oor ‘n tregter geplaas is in ‘n skoon bottel en bewaar in koelkas. Verhit oor lae hitte voor gebruik.

  • Volgende week is dit die Kersham se beurt.

Erkennings:

Foto’s: my man Ian en ek

Resep-inspirasie:

Meringue-maak: Nikki Werner vir FairLady

Toffiesous: Supper Club, Kerstin Rodgers

Brandewynbotter en Portsous: Kos van die Eeu deur Peter Veldsman

%d bloggers like this: