Tag Archives: rissie

Ian se Huweliksformulier Hoendersop

3 Jun

n Storie van griep, liefde en ‘ in-siekte-en-gesondheid’ hoendersop

Ine een van ons troufotos is geraam nie, maar die huweliksformulier-hoendersop kry 'n raam om.

Nie een van ons troufotos is geraam nie, maar Ian se huweliksformulier-hoendersop kry ‘n ereraam.

 Dis winter, en die mense word een na die ander platgetrek deur ‘n nare griep. Ek is die eerste pasiënt in ons huishouding. So ellendig en jammer vir myself, dat my man Ian besef hy sal moet inspring en die TLC mildelik uitdeel saam met die bruistablette en arsenaal ander medisyne.

Hy het selfs gaan inkopies doen (sy pet-hate), nie net vir Vicks en sneesdoekies nie, maar vir alles wat hy sou nodig kry om ‘n behoorlike ‘penisillien-hoendersop’ te maak. Hy’t selfs ons volgraan-vrybrood gebak wat 35 jaar gelede die liefde tussen ons beklink het. Die hele Saterdagmiddag wat ek onder dik komberse koud, dan warm kry, hoor ek die kookklanke uit die kombuis uit. Ek weet nie wat daar gaan uitkom nie, want hy het nog nooit self sop gemaak nie, wat nog te praat van sop vir ‘n kranke. Later die middag word die sop aangedra. Terwyl ons eet is die kontras tussen ons groot: hy die toonbeeld van sterkte en gesondheid in sy mooi grys trui; ek met rooi neus en flannel pajamas. Ek sê: ‘die toneeltjie is nou so uit ons huweliksgebooie… In sickness and health.’ ‘Staan dit daar?’, vra hy. Ek lag tussen die kug deur. Al onthou hy nie woorde van die huweliksformulier nie, leef hy elke komma en punt van sy ‘I do’ met sop en brood uit.

Ian doen voorbereidings vir die tweede hot & sour variasie

Ian doen voorbereidings vir die tweede hot & sour variasie

Ian se Huweliksformulier Hoendersop Ian het sy  resep dikteer vir hierdie storie, ek het neergeskryf… ‘n heerlike eerste in ons huwelik.  Bestanddele  

  • 1 medium na kleinerige heel hoender
  • Bietjie olie (so ‘n glug-glug sê hy)
  • 2 groot of 3 medium uie, opgekap
  • 2 preie, goed gewas en in ringe gesny
  • 125 g sampioene, afgevee en in skyfies  gesny
  • 3 vet knoffelhuisies, gerasper
  • Stuk gemmer so groot soos jou duim, in vuurhoutjies gesny
  • 1-2 rooi brandrissies, ontpit en opgekap (as jy dit baie warm soek, hou meer van die saadhuis in)
  • Groot bos sopseldery, gekap (hou 1/4 hiervan  apart)
  • 1 bossie sprietuie (sowat 5 stingels) in ringetjies gesny
  • Sout en witpeper
  • Bossie  pietersielie, gekap (hou 1/4 apart)
  • 2 groot geelwortels, geskil en in vuurhoutjies of ringetjies gesny
  • 2 hoender blokkies, opgelos in 250 ml kookwater
  • 2.5 l kookwater
  • 15 ml heuning
  • 30 ml sojasous
  • 10 ml borriepoeier of duimgrootte vars borrie, geskil én gerasper
  • 4 eetlepels rysasyn (kan met sap van 1 suurlemoen vervang word)

Metode Verhit olie in groot kastrol. Verbruin hoender beide kante. Voeg uie, preie, sprietuie en sampioene by en braai sowat 5 minute saam. Voeg rissie en knoffel by en braai 1 minuut.  Voeg wortels, ¾  van die pietersielie en ¾ van die sopseldery by.  Bedek met die kookwater, gooi aangemaakte hoenderaftreksel by, plaas deksel op en prut minstens 60 minute tot hoender afval van die been (draai 2 keer om tydens die kookproses). Haal hoender uit, pluis van die been af en voeg die vel ook by. Verwyder alle bene en oppas vir fyn beentjies. Sny groter stukke vleis in kleiner happiegrootte en plaas die vleis terug in die kastrol. Voeg heuning, sojasou, borrie en rysasyn by, prut nog 20 minute. Proe en geur na smaak. Roer die orige pietersielie en sopseldery by.

Hitsig en in harmonie met die suur - die bekende hoendersop raak onder Ian se hand liefdesdoepa.

Hitsig en in harmonie met die suur – die bekende hoendersop raak onder Ian se hand liefdesdoepa.

Voetnota: Ian maal altyd peperkorrel self in ‘n stamper en ‘n vysel. Dit laat hom vir hierdie sop waarlik soos ‘n apteker voel. Die medisinale waarde van hoendersop blyk nie net ‘n duisende jare ouvroustorie en kwaksalwery te wees nie. Navorsers neem die onderwerp al hoe ernstiger op, met studies wat aandui dat hoendersop wel verligting van verkouesimptome teweeg bring. Dit werk klaarblyklik in op die neus, wat kongestie verlig. Dit aktiveer selfs die fyn haartjies in die neus wat daartoe bydra dat mens tot ‘n halfuur na ‘n hoendersopmaaltyd verligting van toe-neus en gebloktheid kan ervaar. En dan voel jy sommer beter. Daarmee saam kry mens ook vloeistof in, en meer voedingstowwe. Ek eet beslis eerder ‘n bakkie hoendersop voordat ek neussproei gebruik. Veral as dit Ian se sop is.

Vuurwerke en Fifty shades of flames

17 Aug

‘Laters babe’, ek sien jou  in die Rooi Kamer van Plesier vir

siepsop-bekbrand lekkerte, vuurwerke en piri-pirisous.  

 Ag nee wat, EL James – hou jou Fifty Shades of Grey. Gee my ‘n boek wat my behoorlik laat vlam vat. Nie in die Red Room of Pain nie, maar die Rooi Kamer van Plesier – die braaikamer pleks van die binnekamer,   my wange gekleur deur gloeiende kole van swart wattel of rooikrans.

Vuurwerke met Jan se Lamsribbetjie

Ek sê al lank ons vroue moet die volgende glasplafon deurbreek. Vroue werk al jare as paneelkloppers en helicopter pilots; as hartsjirurge en ingenieurs. Vroue maak wyn. Hulle boer, hulle bou en hulle breek deur die glasplafon van verskillende terreine. Maar daar is die een plek waar ons vroue nog ons deurbreek moet maak, en dis by die braaiplek.

Nou kan ons dit doen. En wie moet ons bedank? Ene Jan Scannel. Jy ken vir Jan. Die Lekker Jan met sy braaigoed. Die aan-die-brand Jan agter die Nasionale Braaidag. Jan van die televisieprogram; die rekordbreker; die amptelike gesig van Suid-Afrika se mees geliefde tydverdryf. Ek dink al aan hom as Onse Jan.

Nou deel  hierdie Jan sy omvattende kennis van vuurmaak en vleisbraai in ‘n boek Vuurwerke.

Loop verby Fifty Shades of Grey in die boekwinkel reguit op hierdie man af.

Alhoewel gemik op manne (kom ons erken dit maar – die vuurtjie en die kring om dit is manne-domein), sien ek dit as ‘n gedugte wapen vir vrou om die lingo te leer ken; om die geheime van daai brandende sirkel te verstaan. Om as’t ware die siel van die vlam te verstaan. Om vuur te tem, sit kastig in die manne se broek.

Dankie, Jan, jy het dit dalk nie so beplan nie…. maar jy’s ons vroue se beste wapen om die manne te onttroon, om as vurige kampvegters op te trek na die braaikamer, die man-oonde, die Webers en die kampvuur. “Staan terug manne, hier kom ’n vrou met die braaitange, sweishandskoene, twee toeklaproosters en ‘n waterpistool. Ons het nie ’n kans nie. Sy’t duidelik Jan se boek gelees!”

Dis mooi van Jan om ‘n Braaidag wêreldwyd te wil laat vlam vat; maar wat julle manne nie weet nie is dat ons met Jan se boek so goed gaan raak dat ons sommer Vrouedag in Braaidag gaan laat omskep. Hel wat, ons omskep sommer die hele Augustus in Nasionale Braaimaand.

Die boek bevat Jan se duidelike en deeglike instruksies vir die braai van steak, lamstjops, sosaties en beesstert-potjie. Daarvandaan kan jy jouself bevordering gee na die groter braai-ikone: braairibbetjie, lamsboud of spitbraai. Die ander boustene van die lekker braai, soos braaibroodjies, stywe pap, mielies en my gunsteling: marshmellows oor die vuur met ‘n Bar One sous.

Die vrou wat hierdie boek soos ‘n ernstige student benader sal selfs die slagter kan beindruk: laat Jan jou leer hoe om vleis in die supermark of slaghuis uit te soek, dit voor te berei  en dan perfek te braai.

Dis deels resepteboek en deels reëlboek. Ja, daar’s baie reëls aan braai, seg Jan. Die boek begin en eindig met ‘n manifes van Jan Braai se tien braaireëls. Soos….’n braaibroodjie is jou kans in die lewe om jou brood aan albei kante gebotter te hê – gebruik dit! Daar’s die ernstiger reëls ook, soos om liefs nie inheemse hout vir kole te gebruik nie; en die dier wat sy lewe gee vir ons braai te respekteer en dit nie dood te braai nie.

Die ou vervelige vlamroman 50 Shades of Grey het drie boeke nodig om die kamstige bed-eskapades te onthul. Nee wat, Jan doen sy ding in 200 blaaie. En nog mooi foto’s ook. En glo my, dan ken jy elke kunsie in die boek. Elke geheimpie om die vuurwerke te laat spat. Jan onthul selfs wat in daai liefdesdoepa ingaan wat die tong laat brand en die bloed deur die are laat pomp: Peri-peri sous.

Jan Braai se gedugte Peri-Peri doepa uit Vuurwerke

Hier’s Jan se resep vir Peri-Perisous: iets wat jy in resepte soos Prego Steak rolletjie uit die boek kan gebruik en sommer permanent in die yskas kan aanhou vir wanneer die groot lus vir iets vurig jou beetpak. (Jan se resep is baie beskrywend – die manne het mos maar baie leiding nodig); ek het sy lekker vertelling ietwat verkort.)

{Jan Braai se Peri-Peri sous uit Vuurwerke}

Dit maak ’n groot hoeveelheid, maar hou vir weke in die yskas. Die smaak verbeter ook oor tyd.

8 huisies knoffel, fyngekap

½ koppie olie

½ koppie druiweasyn

½ koppie suurlemoensap

½ koppie water

1 sopie* paprikapoeier

1 sopie chilli-poeier

1 sopie sout

’n paar klein sterk chilli’s opgekap (Jan gebruik Piri-Piri, of te wel African Bird’s Eye)

Gooi fyn knoffel in glasfles met olie, asyn, suurlemoensap, water, paprika, chillipoeier en sout. Skud goed. Proe en pas aan as jy meer skop soek. Gooi nou vars chilli’s by. Jan se raad is om ingedagte te hou dat jou gaste nie almal die brand kan hanteer nie.

  • Moenie aan jou oë of sensitiewe dele vat nie. (dis natuurlik tensy jy na 50 Shades of Grey hou van bietjie pyn!)
  • ‘n Sopie is 25 ml.
  • Jan Braai se Prego rol uit Vuurwerke

Vir steak Prego roll het jy kruissnit of lendesnit steaks nodig (150 g tot 200 g elk*), broodrolletjies, botter, tamaties, slaaiblare en peri-peri sous. Jan slaan die vleis met die vleishamer sag. Die vleis word dan in die peri-peri marinade gesit (maar nie daarin swem nie) om die peri-peri karakter te kry terwyl jy die kole regkry. Die steaks word oor baie warm kole gebraai – vir dun steaks is net so 5 minute nodig. Stel dan jou rolletjie saam, maar laat die gaste self verder nog peri-peri sous oorgooi.

*Jan beveel ook aan dat jy uitkyk vir vakuumverpakte kruissnit of rump of sirloin in 300 g pakkies wat jy self kan sny in dunner steaks vir Prego rolls.

*Vuurwerke – in Afrikaans, word deur Human & Rousseau uitgegee. Fireworks word deur Bookstorm uitgegee. Dis in hardeband en kos R250.

%d bloggers like this: