Tag Archives: tuisgebak

Knievrye witbrood In ‘n gietysterpan

10 Jan

‘n Brood en ‘n baie spesiale bord.

Die herdenkingsbord het ek in 1998 vir my Ma en pa Victor en Inez Espost laat maak vir hulle 50ste huweliksherdenking. Theo Kleynhans, die kunstenaar bekend vir sy sterk simboliese werk het 4 leliestingels op die bord geteken- een vir elke kind.

My man Ian (wat hierdie foto’s geneem het, het toe nog ‘n pottebakkersateljee gehad en die bord In sy kiln gebak.

Agterop is hierdie inskripsie.

Ek het my Ma aangemoedig om die bord te gebruik eerder as om dit net uit te stal of vir veilige bewaring In ‘n kas te bêre. Nou is dit in my sorg. Al is ma, pa en my ouboet Theo nie hier om die brood  te geniet wat ek daarop voorsit nie, sny ek ekstra dik snye en dink aan hulle met ‘n warm hart.

Die brood met sy lieflike tekstuur en bros kors nie makliker of lekkerder nie. Geen geknie nie. Terwyl dit rys (dit rys twee keer), lees ‘n boek terwyl jy dink watter flessie konfyt jy gaan oopmaak.

Knievrye witbrood In ‘n ysterpan 

1 pakkie (10 g) aktiewe droë gis 

500 ml louwarm water 

7,5 ml – 10 ml sout

515 g koekmeel (dis sowat 4 1/3 koppies meel – ek vervang 1 k met broodmeel) + ekstra vir strooi. 

Oorstrooi: olyfolie, tiemie of roosmaryn en soutvlokkies (opsioneel) 

Plaas die louwarm water en gis In ‘n groot mengbak. Gee dit ‘n roer en voeg dan 1 koppie van die meel by, gevolg deur die sout en roer met ‘n houtlepel tot gemeng. 

Roer die orige meel ‘n koppie op ‘n slag by en roer tot heeltemal Ingemeng. 

Bedek met kleefplastiek of ‘n deksel wat nie dit sluit nie (ek gebruik ‘n omgekeerde bord. Laat rys 1 uur op warm plek. Moenie die deeg affine nie.

Smeer die onderkant van ‘n gietysterpan liggies met olie (n 30 cm pan is ideaal). Besprinkel die bokant van die deeg behoorlik met meel; en meel jou hande (die deeg is klewerig. Lig die deeg uit en vorm ‘n ronde skyf. Plaas dit In die gietysterpan, bedek met ‘n vadoek en laat rys nog 30 minute. 

Voorverhit die oond tot 200C. Bedruip met olyfolie en sny kepe in die deeg In ‘n kruisvorm. Strooi kruie en growwe sout oor. Bak tot mooi diepbruin en dit hol klink as jy daarop klop, 35 – 40 minute. 

Foto’s Ian Du Toit

 

Sjokolade, lemoen, lostrek bierbroodjie VADERSDAG

17 Jun

Na jare se waarneming weet ek dat enigiets met donker sjokolade my man se “lekker-verby-sirene” laat lui. Belgiese sjokolade + Belgiese bier + brood = Liefde.

IMG_1224

In teenstelling met vinnige bierbroodjies van bruismeel gemaak word, laat die kitsgis die ontbytbroodjie tot ekstra lekkerte rys en dit bly ook langer vars.

IMG_1222

Staan vir Vadersdag bietjie vroeër op, of maak dit halfpad klaar die vorige dag. Ook heerlik saam met namiddagkoffie.

IMG_1225 Sjokolade en lemoen lostrek-bierbroodjie

  • 320g koekmeel
  • 60 ml + 15 ml witsuiker, verdeel
  • 1 pakkie kitsgis
  • 190 ml bier (Belgiese ale is besonder lekker)
  • 2,5 ml vanielje
  • 3 groot eiergele
  • 60 ml dik room (kamertemperatuur)
  • 5 ml sout
  • 45 ml sagte botter
  • 15 ml kaneel
  • 100g donker sjokolade, fyngekap
  • Skil van 1 lemoen, fyngerasper
  • Versiersuiker (opsioneel)

Voeg die meel, 60 ml suiker en gis in die mengbak van ‘n staanmenger met deeghak.

Maak die bier warm tot 46 °C, gooi by die meelmengsel en meng tot amper al die meel klam is. Voeg vanielje en dan die eiergele beurtelings by. Voeg room en sout by. Klop mengsel op hoë spoed tot deeg aan die haak vaskleef. Die deeg is baie slap. Plaas deeg in ‘n liggies geoliede bak, bedek en laat rys op ‘n lekker warm plek tot verdubbel, 1 uur.

Plaas die deeg op ‘n meelbestrooide oppervlak en rol uit in 45 x 60cm reghoek. Meng botter, kaneel en orige 15 ml suiker in ‘n bakkie en smeer oor die deeg. Sny deeg in stroke sowat 7cm wyd.. Sny elke reep in 4 tot 5 reghoeke (maak tussen 12 en 15 stukke) Sprinkel sjokolade en lemoenskil oor en plaas die reghoeke bo-op mekaar in ‘n stapel. Plaas die stapel in ‘n broodpan.

Indien jy die brood die vorige aand maak – bedek en laat dit in die yskas vir 12 ure uitrys. Verhit die oond tot 180°C, laat die brood kamertemperatuur bereik terwyl die oond verhit. Bak dan vir 22-30 minute tot deurgaar.

Indien jy dit dieselfde dag maak – voorverhit die oond tot 180°C terwyl die deeg teen kamertemperatuur in volume verdubbel, sowat 20 minute. Bak 22-30 minute tot deurgaar en goudbruin. Sit foelie oor as dit te bruin begin raak.

Haal die brood uit die pan en strooi ekstra lemoenskil oor, sprinkel versiersuiker oor net voor bediening.

IMG_1223

  • Foto-kopiereg: Ian du Toit
  • Resep en stilering: Errieda du Toit

Meer oor Errieda du Toit (HUISKOK) is ‘n kosskrywer met 8 kookboeke uit haar pen. TUISTAFEL is reeds op die rak, terwyl Kokkedoortjie se kookboek van 19 Julie 2017 te koop is. Sy is ook rubriekskrywer vir Die Burger Versnit, en die inhoudsvervaardiger: kos vir die Kokkedoor/ Koekedoor/Kokkedoortjie-reekse.

 

 

Sultana jogurtkoek en geroosterde appelkose in speserystroop vir die groot Nuwejaars-uitvars

28 Dec

drie fotos vir intro collage pan en appelkose en klaarkoek

Geil geëet na die Groot Dae? Of nie juis een met ‘n soettand nie? Wanneer jy lus is vir ‘n nagereg of koek wat lig en vars proe na ‘n groot ryk ete, is hierdie jogurtkoek nommerpas. Dit het nie soseer ‘n koek-tekstuur nie en die aangename surigeit van die jogurt is verfrissend.

En by alles is appelkose nou in seisoen – en hoekom net altyd konfyt kook daarmee? Die suur-soet van die spesery-appelkose is ‘n ekstra uitvarser.  As appelkose se surigheid net te bo-kant jou toleransiedrumpel is kan die koek kan met enige vrugte compote voorgesit word. Ek reken gestoofde perskes of pruime sal ook baie lekker wees.

4 collage koek en appelkose

SULTANA JOGURTKOEK MET GEROOSTERDE APPELKOSIES IN SPESERYSTROOP

Maak 8 ruim porsies of 12 tapa-happies nagereg.

60 ml sultanas of pitlose rosyntjies grofgekap

Muskadel of hanepoot (of druiwesap vir nie-alkoholiese opsie)

5 eiers, geskei (vars eiers)

80 g strooisuiker

30 ml heuning

80 g koekmeel, gesif

500 g natuurlike jogurt (volroom)

Fyngerasperde skil en sap van 1 suurlemoen

15 ml goeie olyfolie

Vir bediening: geroosterde appelkosies in speserystroop

Opsioneel: mascarpone of Griekse jogurt wat effe met heuning of esdoringstroop versoet is.

Verhit die oond tot 180° C. Smeer en voer ‘n 20 cm losboompan.

aa pan uitgevoer IMG_1022 Small

Week die sultanas in muskadel of sjerrie of druiwesap vir sowat 10 minute.

Plaas die 5 eiergele, suiker en heuning in  mengbak en klits tot dik en romerig. Vou die meel, en dan die sultanans, jogurt, skil, sap en olie by. Klits teen lae spoed tot alles goed deurgemeng is.

In ‘n ander mengbak (met geen sweempie van vetterigheid nie) klits eierwitte styf . Roer eers een eetlepel van die eierwit deur die meelmengsel en vou dan die res van die eierwit versigtig by. Jy wil die ligtheid en lug wat in die mengsel is behou, want lug is die rysmiddel. Gooi die beslag in die voorbereide pan en bak sowat  50 minute tot die koek pofferig bo-op is en die bokant bruin.

Haal uit die oond en laat die pan eers vir ‘n paar minute afkoel en afsak. Wanneer die koek van die kante begin wegtrek, gaan om die kante met ‘n mes om dit los te maak. Nou kan die knip van die losboompan los gemaak word en die koek in die pan afgekoel word.

Bedien met geroosterde appelkosies of nektariens en speserystroop. ‘n Skeppie mascarpone saam met dit is ook baie lekker.  Ekstra heuning of esdoringstroop kan ekstra bedruip word vir ‘n laaste soetigheid saam met die aangename suur van die jogurt en die appelkose.

APPELKOSE IN SPESERYSTROOP

6 ryp appelkose, in helftes gesny

5 cm vars gemmers, geskil en fyngerasper

45 ml loperige heuning

1 teelepel groen peperkorrels, fyngedruk

5 ml kaneel

5 ml fyn komyn

5 ml wit sesamsaad

Voorverhit oond tot 200°C. In ‘n bak meng die appelkose deur die heuning, speserye en sesamsaad. Plaas op bakplaat, plaas bakplaat hoog in die oond en rooster appelkose tot net-net sag. Sekere puntjies sal begin swart-bruin word.  Plaas die appelkosies in ‘n bakkie. Proe die pansouse en gooi nog heuning by indien te suur.  Bedien die geroosterde appelkosie en die speserystroop saam met die jogurtkoek. (Halwe appelkosie per persoon is genoeg).

aa jogurtkoek met appelkosies IMG_1246 Small

{Uit my boekrak}

Vir inspirasie het ek Silvena Rowe se ‘Orient Express –  Fast food from the eastern Mediterranean’  van my rak afgehaal, tesame met boeke deur Greg en Lucy Malouf. Die resep vir die jogurtkoek is ‘n Malouf-skepping uit hul lieflike boek Turquoise, wat handel oor hul  reise na Turkye.

Twee manjifieke brode: Ciabatta sonder knie + soetpatatbrood

25 May

Maar as daar die middag vars brood onder die broodkombersie op die spenstafel staan, eet Pa vars brood en botter, vir hom die lekkerste kos. Hy sny vir hom ‘n knewel van ‘n sny brood, met die brood so skuins teen sy bors gehou, en smeer die sny dik van die botter.”  (Audrey Blignault)  

Met die knievrye metode, stadige rys, ysterpot en baie warm oond, is die kors krakerig en die brood geurig met groot rysgate ... asof dit uit 'n bakkery kom.

Met die knievrye metode, stadige rys, ysterpot en baie warm oond, is die kors krakerig en die brood geurig met groot rysgate … asof dit uit ‘n bakkery kom.

Dit sou gewis ‘n bielie van ‘n plaasbrood gewees het wat die skrywer se pa so teen sy bors gehou het. As hy hierdie ciabatta geproe het wat van New York bakker Jim Lahey ‘n ikoon van die artisinale broodbak-era gemaak het, sou hy hom ook so na aan die hart wou hou.  Hy sou dit kon waardeer dat die woord ciabatta  ‘pantoffel’ in Italiaans beteken. Hy sal hom dalk nie gesteur het aan die feit dat die brood oorspronklik van die Como Mere-distrik af kom nie – daar waar George Clooney nou sy villa het. Hierdie ‘geen-knie’ ciabatta-styl broodresep met sy  tipiese groot rysgate en krakerige kors is so spesiaal dat ek dit ook in ons kookboek Huiskok Glanskok ingesluit het in te sluit. Dit vra net ‘n bietjie geduld want die want die deeg rys en rus vir ‘n dag en ‘n nag. In ‘n japtrap maak jy dit toe-oë.

 CIABATTA SONDER KNIE 

Die resep wat in New York Times verskyn het, het Bakker Jim Lahey van die Sullivan Street Bakery oornag beroemd gemaak het. Hy het dit later in sy boek ‘My bread – the revolutionary no-work, no-knead method’ ingesluit. Dis maklik, en jy’t niks meer nodig as as ‘n platboom swartpot en sowat 18 ure vir rystyd nie. En selfs as jy nie ‘n ysterpot het nie, sal ‘n Pyrex skottel met ‘n deksel ook deug.

Maak 1 groot brood

Rystyd 18 tot 22 ure

750 ml witbroodmeel (ekstra vir oorsprinkel)

2 ml brouersgis

6 ml sout

375 ml kraanwater

Ekstra meel of semels vir vorm

Meng meel, gis en sout in ‘n groot mengbak. Voeg water by en roer met ‘n lepel tot goed gemeng. Die deeg sal baie klam en klewerig wees. Bedek die bak met kleefplastiek en laat deeg 14-18 ure rus by kamertemperatuur. Die deeg is reg as die oppervlak vol lugborrels is.

Plaas deeg op ‘n meelbestrooide oppervlak. Sprinkel nog meel oor die deeg en vou dit  2 keer. Bedek lossies met kleefplastiek en laat 15 minute rus.  Vorm die deeg in ‘n bal, gebruik net genoeg meel om te voorkom dat dit aan die vingers of die oppervlak kleef. Sprinkel heelwat semels of witbroodmeel oor ‘n katoenvadoek en plaas die bol deeg bo-op die meel of semels. Sprinkel nog meel of semels bo-oor. Bedek met nog ‘n katoenvadoek en laat 2 ure rys.

Die deeg sal omtrent in volume verdubbel. Voorverhit die oond tot 230°C ten minste 30 minute voordat die deeg reg is. Plaas ‘n  gesmeerde (5 – 7 liter) gietyster, enamel, Pyrex of keramiekpot, wat ‘n digpassende deksel het, in die oond terwyl dit voorverhit. Haal die pot versigtig uit die oond sodra die oond die regte temperatuur bereik het. Skuif die hande onder die vadoek met die deeg en keer dit versigtig om in die warm pot. Skud die pot 2 keer as die deeg oneweredig versprei is. Sit die pot se deksel op en bak 30 minute. Verwyder die deksel en bak nog 15 – 30 minute of tot die brood mooi bruin is. Laat die brood effens in die pot afkoel en keer dan op ‘n draadrak uit.

SOETPATATBROOD

Juanita Louw van Diemersdal se soetpatatbrood. Ek moes dit net eenvoudig in ons kookboek Huiskos Glanskok insluit. Samarie het die foto in ons tuin geneem en my kookmaat Francois Ferreira dra die mandjie. Die wit en rooi rysdoek is Daleen se ma s’n. Die mandjie is wel myne!

Audrey Blignaut en haar broodmal pa sou ook toustaan vir hierdie besonderse brood. Die geurige brood is stapelvoedsel vir die Louws van Diemersdal. Dis nie nodig om die suurdeeg aan die gang te kry met suiker nie, want die soetigheid in die patat sorg vir die soet.

Die resep maak 4 klein broodjies – daar’s dus genoeg om in die buurt ook uit te deel. As een van my allergunsteling-plase en brode, is dit ook in die Huiskok Glanskok kookboek ingesluit.

500 g gaar  soetpatat, fyngedruk

900 ml lou water

1.5 kg koekmeel

20 ml sout

1 1/2 pakkie kitssuurdeeg

Voorverhit oond tot 220⁰ C. Smeer twee bakplaatjies.

Meng gaar patats en lou water tot glad. Plaas al die ander bestandele in ‘n kommetjie en maak ‘n holte daarin.   Voeg soetpatat by en knie droë bestandele in tot die deeg glad en elasties is. Laat rys tot die deeg in volume verdubbel. Knie die deeg af en verdeel in vier ewe groot dele.  Plaas twee op elke bakplaat, sny kepe in en laat weer rys. Besprinkel met meel. Bak vir 15 minute by 220⁰C en verlaag hitte na 180⁰C  vir die laaste 30 minute.

%d bloggers like this: