Vye en Gebakte Brie hernu hul troubelofte

7 Feb

Praat van liefdeskos, hygkos of Kupido-kos, dan sit ‘n vy die vonkel in my oog.  Ja, oesters is wel kragtiger welluswekker, maar is daar iets poëties aan ‘n oester?

Gebakte brie en vye in die mooi hartjiebord wat ek by ontwerper Elsje Burger as geskenk gekry het.

Gebakte brie en vye in die mooi hartjiebord wat ek by ontwerper Elsje Burger as geskenk gekry het.

Met Valentynsdag om die draai het ek al ‘n paar resepte uitgetoets – ….‘n sondige diepdonkernag sjokoladekoek, granaatskeppings, granadilla (passionfruit)-stroopkoek…. en nou smag ek vir ‘n soutigheid saam met al die soet.  soutigheid.  Valentyn gaan tog oor pasmaats, liefdesmaats; ‘n kombinasie tussen mense wat werk en ‘n verhouding kan bou wat sal hou. En dikwels is dit uiteenlopende mense wat mekaar aantrek. In kontras is die harmonie.  Met smake is dit ook so. Vye saam met iets souts is so ‘n wenner: vye en bokmelkkaas, vye met prosciutto of serrano ham.  My volgende vye-met-iets-souts projek is gorgonzola panna cotta met ‘n vy- en neuteslaai .

Maar vir hierdie Valentynsdag  beplan ek om ‘n ou gunsteling uit my bruidskas uit te haal (ja, ek het nog ‘n trousseau-kis op my dag gehad): gebakte brie met vye. Daarby ‘n bietjie bruinsuiker om die stroperigheid aan te help, en vars tiemie vir geluk.  Nuut is dit nie, maar ons het eintlik nodig om herinner te word dat mens nie altyd die wiel weer hoef te ontwerp nie.  Gebakte brie het baie moontlikhede: hier is maar enkele voorbeelde van wat hierdie ou ‘party-piece’ kan laat herleef:

–          Bruin sampioene en tiemie;

–          Esdoringstroop en pekanneute

–          Braam-compote

–          Appelkooskonfyt

–          In ‘n skilferkors-deeg met songedroogte tamatie en tiemie

–          Geroosterde knoffel en heuning

–          Geroosterde amandels, druiwekonfyt en balsamiekstroop

–          Geroosterde aarbeie

–          Heuning, laventel en tiemie

–          Gerookte ham en peer

Bedien hierdie as Kupido-kos as romantiese skemerhappie vir twee (lekker saam met vonkelwyn) of as kaasgang.

Bedien hierdie as Kupido-kos as romantiese skemerhappie vir twee (lekker saam met vonkelwyn) of as kaasgang.

Resep: Gebakte brie met vye en bruinsuiker

1 Brie-wiggie vir 2 persone

4 ryp vye in kwarte

10 ml bruinsuiker

2 takkies tiemie

Vir opdiening: kraakbeskuitjies

Voorverhit die oond tot 170 C. Plaas die kaas in ‘n oondvaste bak – dieselfde bak waarin jy dit later gaan opdien. Stapel die vye bo-op en om die kaas, strooi bruinsuiker oor en bak tot ‘gooey’ – sowat 10 minute.  Haal uit die oond, strooi tiemie oor laat staan ‘n paar minute en bedien met kraakbeskuitjies of baguette. Bedien dit net so as ‘n skemerhappie; of as ‘n kaasgang.

Kokkedoor se basaar-episode sjokoladekoek

5 Feb

Nog ‘n sjokoladekoek, vra jy? Ek het gedink na my pikgitswart donkersjokolade-extravaganza van die vorige blog-storie het mens iets in die koek-arsenaal nodig wat sonder 5 stawe Lindt gemaak kan word. Iets soos hierdie treffer uit Kokkedoor, Kyknet se reeks oor onthoukos met ‘n kinkel.

Die koek is so lekker dat dit gekies is om in die Kokkedoor Kookboek* te verskyn. Dis vir die basaar-episode gemaak deur Marinda Engelbrecht en Mathilda Venter. Marinda het dit weer op haar beurt by haar kamermaat tydens die reeks Riette Strydom gekry. En nou deel ek dit met jou!  Botter-entoesiaste soos ek kan die margarien met die ware jakob vervang. Versier dit met vars vye en bessies, soos hier of laat die heerlike versiersel toe om die ‘belle of the ball’ te wees.

aa sjokolade vyekoek IMG_7920 Mathilda Marindha Small

Kokkedoor se basaar-episode sjokoladekoek

Lewer 1 sjokoladekoek

Koek

4 koppies suiker

5 ml (1 t) sout

1 liter (480g) koekmeel

4 eiers

10 ml (2 t) koeksoda

225 ml karringmelk

250 g margarien

500 ml (2 k) water

250 ml (1 k) olie

250 ml (1 k) kakao

Versiersel

250 g margarien

25 ml karringmelk

500 g versiersuiker

60 ml (¼ k) kakao

vars bessies vir versiering

Koek

  • Voorverhit die oond tot 180 °C. Smeer ’n diep, ronde koekpan goed.
  • Sif die suiker, sout en meel saam in ’n groot mengbak.
  • Klits die eiers, koeksoda en karringmelk saam.
  • Klits die margarien, water, olie en kakao saam.
  • Voeg die eiermengsel en die kakaomengsel by die meelmengsel en klits om goed te meng. Giet die beslag in die gesmeerde koekpan en bak 40 minute lank of tot gaar.

Versiersel

  • Kook die margarien, karringmelk, versiersuiker en kakao 10 minute lank saam. Laat effens afkoel en giet oor die koek. Versier die koek met vars bessies.

*KOKKEDOOR KOOKBOEK WORD DEUR HUMAN & ROUSSEAU UITGEGEE. Die boek vat die Kokkedoor-televisiereeks vas met resepte deur die beoordelaars Nic van Wyk en Hetta van Deventer-Terblanche uitgekies. Daar word ook na die herkoms van onthoukos gekyk, asook wonderlike wenke van die onthoukokke en kinkelkokke wat tradisies die 21ste eeu inneem. Die boek is geskryf deur Errieda du Toit en Daleen van der Merwe is die opdraggewende uitgewer.

Pikgitswart-sjokoladekoek met Shiraz-glasuur en brame

31 Jan

Ek kon die blink, diepdonkerbessies nie weerstaan nie. Dis soos verdere goeie verjaarsdagwense vir my man: …. “Mag jou sjokoladekoek vanjaar oorloop van rooiwyn-sjokoladeversiersel en blink brame.” 

A dark as night choc cake with shiraz glaze and black berries

 

Dit het al ‘n instelling geword dat ek ‘n spesiale verjaarsdagkoek vir my man Ian maak – iets met sjokolade, sy gunsteling smaak. Verlede jaar het dinge nie uitgewerk nie, want ek was platgetrek deur ‘n maagvirus op sy verjaarsdag …. toe wys ek maar vir hom ‘n foto uit die boek van die formidabele koek wat ek vir hom SOU bak. Vanjaar moes ek opmaak.

Almal wat vir Ian goed ken, weet dat hy dol is oor goeie sjokolade, en spesifiek donker sjokolade. Al vries ek die sjokolade om dit van hom weg te hou, sal hy dit uitsnuffel (en net so koud daaraan knibbel). Hy hou dit in sy lessenaar laai en dit word duidelik gemaak dat dit SY rantsoene is. slice dark as night choc cakeshiraz glaze and black berries Cropped IMG_2535 Small Hierdie donker-soos-die-nag koek kry die heerlikste, selfs ‘n dieper-dieper donker sjokolade glasuur oor wat rooiwyn inkry.  Die koek en  glasuur ingereken kom daar VIER plakke sjokolade in. Weelderig. Duur ja, maar tuisgemaak is ‘n weelderige koek steeds goedkoper as ‘n winkelkoek.  En Ian het die mengbak en die klitser kon aflek: die lekkerste deel van sy geskenk.

aa Ian lek sjokoladeklitser af

IAN SE VERJAARSDAGKOEK

Sjokoladekoek

1 koppie (115 g) ongesoute botter, in blokkie

1/3  koppie koekmeel

250 g donker sjokolade

1 koppie suiker

4 eiers

¾ t sout

Voorverhit die oond tot 165 C. Smeer ‘n 23 cm losboom-koekpan liggies met botter en bestrooi met meel. Verhit die sjokolade, suiker en botter in ‘n bak bo-oor ‘n kastrol liggies kokende water sonder dat die book van die bak aan die water raak. Roer dit die sjokolade so te sê gesmelt is, ommenby 3 minute. Haal van die plaat af en hou aan roer tot die sjokolade gesmelt is. Laat die mengsel heeltemal afkoel (ek sit die bak  in ‘n wasbak met koue water).

Met ‘n elektriese klitser (medium spoed), voeg die eiers een vir een by – klits na elke byvoeging net goed om om dit deur te meng. Sodra al die eiers bygemeng is, klits tot die mengsel soos ‘n mousse is. Klits stadiger en voeg die sout en die 1/3 koppie meel by. Meng dit net goed deur. Skep die deeg in die gesmeerde pan.  Bak tot die bokant ferm is en die rante so begin donker raak. Dit vat so tussen 55 tot 60 minute. Plaas op afkoelrak en laat heeltemal koud word voor jy dit uitkeer.

Rooiwyn-sjokolade glasuur

250 g donker sjokolade

¼ k ongesoute botter

½ t sout

½ k strooisuiker

½ k rooiwyn

Vir afronding (opsioneel): donker bessies soos brame of moerbeie

Smelt die sjokolade, botter en sout in ‘n bak bo-oor kastrol lig-kokende water, roer aanhoudend tot dit gesmelt is en klits die strooisuiker by. Intussen, verhit  die wyn in ‘n kastrolletjie (moenie kook nie).   Haal sjokolademengsel van die plaat af en klits die wyn by. Laat die mengsel ‘n paar minute afkoel tot dit verdik.

Om te glasuur: Plaas die koek op die afkoelrakkie bo-op ‘n oondplaat of skinkbord om enige afloop glasuur op te vang. Smeer die glasuur oor die koek se bokant en laat dit toe om effe oor die kant te drup. As die glasuur te dik is, voeg ‘n paar druppels wyn by.  Laat dit vir 2 ure staan sodat die mooi blink glasuur kan stol.  Versier met brame net voor opdiening.

Jy kan die koek tot 2 dae voor die tyd maak . Verkoel dit, maar bedien dit teen kamertemperatuur en nie koud nie.

Geelwortels met oemf

24 Jan

“Die  ikoniese sjef van die eeu, Ferran Adria het al gesê dat daar nie vir hom ‘n verskil is tussen ‘n geelwortel en kreef nie – die een is so spesiaal soos die ander.”

Haas en worteltjies. Ek het die haasbeeltjies (uit boomwortel gekerf) in Prins Albert gekoop.

Haas en worteltjies. Ek het die haasbeeltjies (uit boomwortel gekerf) in Prins Albert gekoop.

Groente is die groot gier as dit by kosmodes kom,. Jy kan maar sê die groente-plank word die loopplank vir als wat trendy is. Eers is beet herontdek, en nou weer is kool en blomkool op almal se lippe. Maar die titel vir die Koning van die Groentetuin bly die geelwortel.  Van New York tot Nelspruit, Parys tot  Pretoria, London tot Los Angeles word sjefs begeester deur geelwortels en  is  ‘n kenteken-wortelskepping deel van hul repertoire.

Ons huiskokke kan  met ‘n paar  nuwe tegnieke en interessante smaakmaats geelwortels gerus meer oemf  gee.  Jong geelwortels is heerlik met jogurt, vars koljanderblare en daarby ‘n ligte lemoensap- en olyfolieslaaisous wat oor die wortels gegooi word terwyl dit nog warm is.  Vir ekstra woema, looi dit met ‘n bietjie droë rissievlokkies.

Jong wortels, koljander en jogurt met lemoensap-slaaisous

Jong wortels, koljander en jogurt met lemoensap-slaaisous

Geelwortels met amandel en komyn

Nog ‘n heerlike kombinasie is jong geelwortels met amandels, komynsade en sultanas (soos op foto hierbo): 

 – Kook worteljies tot net sag (tussen 5 en 8 min), dreineer en laat effe afkoel.  Rooster sowat 100 g gepelde amandels in ‘n droë pan oor matige hitte tot dit goudbruin is. Haal dit uit die pan en kap grof. Rooster komyn in pan en stamp effe fyn. Meng speserye en neute by wortels in. Strooi handvol goue sultanas oor.

Wenk: pak die groente op ‘n plat bord uit eerder as ‘n dieper skottel.

geelwortel preie olyfolie wynbad posjeer_edited-1

Geelwortels kan ook met preie in ‘n wyn- en olyfoliebad geposjeer word, saam met lemoenskil en speserye. Vir hierdie gereg hoef jy nie die duurder babawortels te gebruik nie. Die gewone ‘garden variety’ is ideaal.

Geelwortels en preie in ‘n spesery, wyn en olyfoliebad

Sny 10 geelwortels,  4 klein preie en 2 rooirissies in repe en plaas dit in ‘n kastrol met 4 knoffelhuisies, ‘n lang reep lemoenskil, 2 lourierblare, paar takkies tiemie, ½ t elk droë kruisement en gekraakte peperkorrels, 5 kardomomkorrels, 1 teelepel liggies gekraakte koljandersade,  sap van 2 suurlemoene, 1 ½ koppie elk witwyn en olyfolie, en 2 koppies water; sout na smaak.

‘n Interessante tegniek is om die groente te bedek met ‘n stuk waspapier of bakpapier om knus binne die kastrol te pas.  Die wortels en preie word dan  stadig, sowat 25 minute,  in die geurige water-, wyn- en oliebad geprut tot die sag is en dan daarin gelaat tot dit afgekoel het.  Lig dan die groente uit die bad en haal die grootste stukke speserye uit as jy wil. Bedien dit op ‘n peuselbord, of mezze-bord soos die Turke; of bedien dit met lam, hoender of gebakte vis.

Bronne:

Hugh’s Three Good Things.  Hugh Fearnley Whittingstall

Turquoise:  A Chef’s Travels in Turkey. Greg & Lucy Malouf

Babel se ontbyttert

16 Jan

…Sekerlik die mooiste ontbytgereg wat ek nog ooit gemaak het!

Ontbyt sal nooit weer dieselfde wees nie. Foto: Errieda du Toit

Ontbyt sal nooit weer dieselfde wees nie. Foto: Errieda du Toit

As jy soos ek vanjaar goeie voornemens gehad het om meer vars vrugte en groente te eet EN om ontbyt te eet, dan gaan hierdie resep jou uit jou vel laat spring.  As jy bietjie afgedwaal het, sal die resep vir ‘n vrugte-ontbyttert met ‘n muesli-kors en witsjokolade-jogurt jou weer op koers kry.

En wie sou kon dink dat jy iets soos jong geelwortjies saam met vrugte kan bedien, ‘n idee uit die Babel kookboek van die plaas Babylonstoren.

BABEL SE ONTBYTTERT

Basis:

Meng 250 g granola of muesli of geroosterde hawermout  en 100 ml sagte botter (verkieslik ongesout). Voer ‘n losboom tertpan met kleefplastiek uit dat die rante oorhang en druk die mueslibottermengsel op die boom vas, vou die kleefplastiek se punte oor en plaas in die vrieskas.

Witsjokolade jogurt:

Smelt 100g witsjokolade in ‘n dubbelkoker, laat dit afkoel en roer dit by 1 – 2 koppies ongegeurde jogurt. Klits dit tot glad en hou dit in die yskas. Ek vind dat die jogurt nie te koud moet wees as jy die gesmelte sjokolade byroer nie, anders maak dit klontjies. Sorg ook dat die gesmelte sjokolade behoorlik afgekoel het.

Vrugte-bolaag: enige kombinasie soos appelkosies, nektariens, lietsjie, pruim, papierdun skyfies appel, frambose en bloubessies. Vir verrassing, gebruik ook babaworteltjies baie liggies gekook. Papierdun skyfies rou beet sal kleur en kraak gee.

Opdiening: 

‘n Paar minute voor bediening haal jy die gevriesde muesli-tertkos uit, sit op ‘n groot opdienbord en stapel  die vrugte en babawortel  bo-op. Rond af met ‘n streepsel heuning of esdoringstroop.  Die kors sal bietjie verkrummel as jy dit opskep, maar dit maak nie saak nie.

Kool-, lensie- en avokadoslaai

10 Jan
Kool kuier saam met avo en lensies vir 'n betowerende ménage-a-trois

Kool kuier saam met avo en lensies vir ‘n betowerende ménage-a-trois

Een van my voornemens vir die jaar is om eenvoud te geniet en ligter te lewe. Ongekompliseerd.

Eenvoudig kan ook opwinding en nuwe smaakontdekkings meebring, soos ek in die kookboek ‘Three Good Things on a Plate’ herontdek het. Die skrywer Hugh Fearnley Whittingstal reken as jy geure en teksture so kan kombineer dat elke bestanddeel tot sy reg kom, kan jy met die magiese drie goed regkom.  Neem nou maar ‘n slaai wat ek die onlangse vakansie vir die eerste keer gemaak het,  Kool, avokado en lensies klink na ongewone bedmaats, maar saam in ‘n slaaibak is hulle so harmonieus soos die Drie Tenore. Die lekker is in die nog effe brosheid van die kool, die tekstuur van die lensies en die romerigheid van die avokadopeer. Die eenvoudige slaaisous sorg vir ‘n crescendo.

Jy’t nodig:

100 g bruin lensies

½ koolkop (Savoy-kool as jy kan kry), harde stronk uitgesny

2 avokados

Slaaisous:

Sap van ½ suurlemoen

60 ml fyn olyfolie

7,5 ml Engelse mosterd

3 ml suiker

Sit die lensies in ‘n kastrol met genoeg koue water om dit te bedek – onthou geen sout nie. Laat die lensies vir ‘n minuut sterk kook en dreineer dan. Sit dit nou terug in die kastol en bedek met 1 cm water. Jy kan ook  ‘n knoffelhuisie, lourierblaar en selfs pietersieliestingels bysit, maar weereens – GEEN SOUT NIE. Kook dit nou stadig vir 25 minute tot net sag, maar nie pap nie. Dreineer dit (moenie afspoel onder koue water nie, die lensies moet steeds warm wees vir die volgende stap).

Terwyl die lensies kook, maak jy gou die slaaisousie deur die suurlemoensap, olyfolie, mostermd, suiker, sout en peper in ‘n glasflessie saam te skud.  Gooi 1 eetlepel van die slaaisous oor die gedreineerde, warm  lensies.

Blanseer repies kool in vinnig kokkende soutwater vir niks langer as ‘n minuut nie. Spoel dit af onder lopende water in ‘n vergietes en dreineer dan goed. Ek vind dat ‘n slaaispinner dit die beste doen.

Avokados: Sny in 2-3 cm blokkies, kombineer liggies met die lensies en kool en giet die slaaisous oor.

Wenke: jy kan die kool vervang met cos-slaaiblare of ‘butter lettuce’ – maar dan hoef dit nie gekook te word nie. As variasies kan jy brosgebraaide ontbytspek oorsprinkel.

 

 

Hoender in die oond met pruime en sojasous

3 Jan
Hoender en pruime met sojasous: een van ons somervakansie se groot gunstelinge.

Hoender en pruime met sojasous: een van ons somervakansie se groot gunstelinge.

Pruime!?  Ek hoop nie jou kiewe trek saam by die gedagte aan die somervrug met die tikkie suur in sy siel nie. Pruime is een van die onbesonge helde van my kombuis, en tog – as jy soos ek – hierdie tyd van die jaar ‘n bietjie introspeksie doen, bied die pruim aansporing en inspirasie.

Dink aan die pruim in sy blomtyd: al ding mooier as ‘n pruimboom vol bloeisels is ‘n hele boord in blom! Die botsels byt vas deur die laaste koue van die winter – daarom is dit vir Chinese digters en kunstenaars ‘n simbool van sterkte en deursettingsvermoë. Pruime en hul bloeisels word soveel vir hul innerlike skoonheid vereer as die uiterlike.Die pruim is deur die antieke Chinese as een van die ‘Vier Edeles’ besing  saam met die orgidee (suiwerheid), standvastigheid (bamboes) en nederigheid (krisant).  Die antieke Chinese kunsstyl ‘ink-pruim’ verewig die pruim se glorie soos hier:

Wang Mian /  Ink-Plum

Wang Mian / Ink-Plum

 

Die pruim se deugde lê in die potensiaal van die bloeiselknop, die voorspoed van die blom, die harmonie tussen die vrugte en die opgewassenheid van die ryp vrug.  En ons kan mekaar in die Nuwe Jaar die sëeninge van die 5-blaar pruimbloeisel toewens:

‘n lang lewe,

voorspoed,

gesondheid,

deugsaamheid

goedheid

Op die kruin van die somer geniet ons die vrug van die pruimbloeisel se deursettingsvermoë . In hierdie heerlike gereg wat ek uit  my liewe ou Hugh se “Three Good things on a Plate”  gekook het,  vorm die soet en suur  van die pruime ‘n aromatiese eenheid met die gemmer se parfuum,  die sout van sojasous en die huislikheid van geroosterde hoender.

Pruime is ook maats met nuwejaarsvoornemens vir  gesonder leef.  Die heerlike steenvrug is propvol anti-oksidante en Vit C, en dit help die liggaam ook om meer yster te absorbeer. Die vrug het ‘n lae glusemiese indeks en is laag in kilojoules.

HOENDER, PRUIME EN SOJASOUS IN DIE OOND GEROOSTER

Bedien 4

8 hoenderdye, met die vel aan

1 E sonneblomolie

2-3 rooi brandrissies, in helftes gesny, pitte verwyder en in 1 cm repe gesny

4 knoffelhuisies, gekap

5 cm vars gemmer, in dun snye

8 pruime, in die helfte gesny en pitte verwyder

3-5 E sojasous

Vir opdiening: vars koljander (opsioneel)

Metode:

Verhit die oond tot 200°C. Plaas die hoenderdye op ‘n bakplaat, bedruip met die olie, geur goed met sout en peper en rooster vir 30 minute. Draai die hoenderstukke  ‘n paar keer om terwyl dit bak.  Strooi die rissie, knoffel en vars gemmer oor die roosterpan – sorg dat die hoender goed in aanraking kom met die geurmiddels, en onder die hoenderstukke ook lê. Rooster nog 10 minute. Plaas nou die pruimhelftes  om die hoenderstukke en sprinkel die sojasous oor. Rooster dit vir 15 minute tot die pruime sag is. Sprinkel vars koljander oor. Hierdie heerlike spulletjie eet jy net met rys of noedels.

Drywende eiland meringuekoek met karamelperskes

13 Des

‘Van persketyd tot ewigheid,’ ons taal se eie ‘from now to eternity’,  beskryf hoe lank die winter vir my voel voor ek my tande kan inslaan in ‘n ryp perske.

'n Skinkbord vol geroosterde perskes word saam met die meringuekoek bedien.

‘n Skinkbord vol geroosterde perskes word saam met die meringuekoek bedien.

Sodra die eerste perskes (nie die ingevoerde nabootsers nie) op die rakke verskyn maak ek perskegeregte in alle gedaantes – van witperske- en kardomom-roomys tot blatjang en piekelperskes. Die meeste word egter sommer so uit die vrugtebak verorber. Maar ek steek altyd ‘n halfdosyn perskes in ‘n koel plekkie weg om ‘n perske-nagereg te maak.

Perskes se parfuum som vir my die somer op.  Dit was juis die gedagte aan die benewelende geure en kleur van perskes wat my  gelok het om ‘n klassieke nagereg soos Drywende Eiland te maak …. want dis ‘n geleentheid om dit ‘n byderwetse kinkel te gee met gekarameliseerde perskes en die perskegegeurde panstroop wat saam met dit bedien word, pleks van vla.

 roosblare, die parfuum van perskes en 'n veerligte eiland van meringue wat dryf in caramel - wat meer kan mens va.


Roosblare, die parfuum van perskes en ‘n veerligte eiland van meringue wat dryf in karamel – wat meer kan mens va.

Drywende eiland meringue koek met geroosterde perskes (met of sonder versuikerde roosblare)

Die versuikerde roosblare is opsioneel, maar ‘n slim, maklike manier om swier aan die nagereg te gee as jy organiese roosblare in die hande kan kry.

Bedien 8-10

330 g strooisuiker (om karamel te maak)

60 ml water

9 eierwitte

Stewige knippie sout

1 Vanieljepeul, geskraap of 5 ml goeie vanielje-ekstrak

165 g ekstra strooisuiker (om meringue te maak)

6 – 8  nektariens, gehalveer en pitte verwyder

Sagte bruinsuiker

Metode:

Voorverhit oond tot 160°C.

Maak karamel: Plaas die suiker en wat in ‘n medium kastrol oor matige hitte en roer tot die suiker opgelos het.  Was die suiker kristalletjie wat aan die binnekant van die kastrolwand vorm met ‘n nat kwassie af. Laat dit kook vir sowat 7 minute, sonder om te roer, tot dit ‘n goue kleur kry. Moenie te donker kook nie – anders raak dit bitter en te taai.  Gooi die karamel in ‘n 2.5 liter (21.5 cm) tuitpan en kantel dit versigtig om die wand van die pan uit te voer; skep met ‘n lepel om die tuit uit te voer.

Maak meringue:  Klits die eierwitte, sout en vanielje teen hoë spoed saam in ‘n groot mengbak tot sagte punte vorm. Voeg die ekstra strooisuiker lepel vir lepel by en klits baie goed voor die volgende skeppie suiker. Klits nog ‘n minuut na al die suiker bygevoeg is. Skep die meringue in die tuitpan, en maak seker om in elke hoekie te kom.  Plaas die tuitpan in ‘n oondbak, gooi kokende water in die oondpan.  Die tuitpan moet so  ¾ -diep in die waterbad staan. Plaas op die 2de laaste rak in die oond (anders rys die meringue dalk tot teen aan die roosterelement). Bak vir 30 minute, skakel die oond af en los vir nog 30 minute in die oond.  Haal uit die oond en laat staan sowat 5 minute sodat die koek van die pan af wegtrek.

Plaas ‘n opdienbord (met ‘n rand) bo-op die koek en keer die koek uit die pan.  Die stroop sal ‘n poel om die koek vorm. As daar enige karamel onder in die pan oor is, verhit die pan oor matige hitte en drup oor die koek. Laat afkoel. Opsioneel: Bedek met versuikerde roosblare.

Maak karamelperskes:  Druk die gesnyde kan van die perskehelftes in bruinsuiker,  plaas dit suikerkant na onder in ‘n pan en karameliseer vir 2-3 minute oor matige hitte. Sit die perskes en panstroop voor saam met die koek.

Maak versuikerde roosblare: Jy’t nodig 1 eier, sowat 10 skoon roosblare en strooisuiker. Klits 1 eierwit baie liggies in ‘n klein bakkie. verf elke blaar afsonderlike met die eierwit en sif strooisuiker oor die blaar se binne en buitekant. Plaas op ‘n draadrakkie om droog te word. Wenk: Sit die roosblare op net voordat jy dit bedien, anders trek dit water op die meringuekoek.

(Resep-inspirasie: Donna Hay-tydskrif)

  • Errieda du Toit is kos-inhoudsvervaardiger van Kokkedoor, skrywer van Kokkedoor Kookboek en RSG Huiskok. Besoek haar blog by huiskok.wordpress.com en volg haar op twitter @huiskok.

SOSATIES MET BOEREMEISIES

29 Nov

Dis maklik om jou te verbeel jy hoor die knetterende kole en die sis van die vetjies en sousie wat afdrup op die vuur…

Ons land het geen einde as dit by kreatiewe idees kom nie – so is dit met RSG wat met die idee vorendag gekom het om ‘n kunstefees op die lug te hou, en so die kunste na die luisteraars te bring. Vir hierdie heerlike nuutjie het ek en Francois, my Huiskok Glanskok-kookmaat, op lug ‘n heerlike sosatie-kosstalletjie bedryf.

Sosaties (foto: Kokkedoor Kookboek, Human & Rousseau

Sosaties (foto: Kokkedoor Kookboek, Human & Rousseau

Om vleis op ‘n stokkie te ryg is dalk nie veel van ‘n kuns nie, maar om ‘n regte, egte sosatie te maak vat jare se ondervinding; of jy kan dit vir jou maklik maak en ‘n ekspert die kuns afvra …. Familieresepte is gewoonlik ‘n goeie begin, want sosaties kom al baie geslagte lank met ons.

Weet waar ons vandaan kom…

Hoewel daar nie duidelikheid is oor presies waar die term “sosatie” oorspronklik vandaan kom nie, onderskei die soet, gekookte kerriemarinade van sosaties dit van Indonesiese satay. Dit is moontlik afgelei van die Maleise woord “sesatie” (vleis-op-’n-stokkie), of ’n aanpassing van die Indonesiese term vir maalvleis, “sasati”.

Die pikante soeterige sous van ons tradisionele sosatie het dalk ook ’n voorouer in die Persiese kebab, wat die Arabiere aan die Midde-Ooste en Noord-Afrika bekendgestel het voor dit destyds in Europa en ook Holland gewild geraak het. Sosaties was natuurlik ook ideaal vir trekkers per ossewa, want die sous het die vleis in ’n mate gepreserveer.

Die resep wat ek kies vir my RSG stalletjie kom uit die Kokkedoor Kookboek waarop ek baie trots is. Dankie Rendil Pietersen en Trudie Niehaus dat ek met julle kalwers kan ploeg.

Sosaties met boeremeisies

Maak 14 – 16 sosaties

Met hierdie tradisionele resep, Rendil se gunsteling, skop hy die bal netjies oor die pale en wen saam met Trudie die wedstryd. Die boeremeisies (perskes in brandewyn) sorg vir nostalgie en skop.

Marinade

4 uie, in ringe gesny
30 ml (2 e) kerriepoeier
10 ml (2 t) fyn gemmer
60 ml (¼ k) borrie
5 ml (1 t) fyn kardemom
2 steranys
8 suurlemoen- of lourierblare
125 ml (½ k) bruinsuiker
750 ml (3 k) asyn
440 ml appelkooskonfyt
250 ml (1 k) water

Vleis
1 kg lamsboud, in blokkies van 3 cm gesny
1 kg varkboud, in blokkies van 3 cm gesny
14–16 sosatiestokkies, in water geweek

Boeremeisies
500 ml (2 k) suiker
500 ml (2 k) water
750 ml (3 k) brandewyn
2 stukkies pypkaneel
400 g gedroogde perskes

Marinade
Kook al die bestanddele vir die marinade 45 minute lank saam en giet dit oor die vleis in ’n glas-, erde- of emaljebak. (Moenie die vleis in ’n metaalbak pak nie want die metaal kan met die asyn reageer en die smaak beïnvloed.) Laat oornag staan om te marineer. (Huiskok-wenk: ek laat staan my sosaties 2 dae en keer dit net gereeld om).

Boeremeisies
Kook al die bestanddele vir die boeremeisies, behalwe die perskes, 15 minute lank saam. Giet die sous oor die perskes en laat oornag staan.

Samestelling:

Ryg die lamsvleisblokkies, varkvleisblokkies en perskes om die beurt op die sosatiestokkies. Braai die sosaties oor matige kole tot gaar en bruin.

Karoo-smake – van Springbokskenkel tot rum en rosyne parfait

22 Nov

Ek is vandag presies ‘n week terug by die huis na my 5 weke-lange sabbatsreis in die Karoo. Maar kyk, die Karoo kry jy nie sommer uit jou lyf uit nie. Ek mis die mense, die kos en die ooptes. Daarom het ek die geleentheid aangegryp om gisteraand die opening van Taste of the Karoo se winkeltjie in die Woodmill Sentrum, Stellenbosch by te woon.

Ek het ook huis toe gekom met:

  • Karoo Ash – ‘n camembert wat in as bedek is;
  • ‘n Nuwe kookboek Veld to Fork, en  ‘n resep vir die outydse heerlikheid rum en rosyntjieparfait; (rese ponder)
  • Die fotograaf Obie Oberholzer se nuutste koffietafel-boek Karoo Long Time Passing.
  • ‘n Sak vol beskuit, lamskenkels, konfyte en lamsvleis,
  • Smaak-herinneringe en resep-idees
  • aa bertus 4 some blanquetteVir die geleentheid het Bertus Basson, die sjef van Overture, die lekkerste kos gemaak van kontreibestanddele uit die Karoo soos biltong, groenvye, Springbok en lamsvleis. Die nagereg, kaaskoek met groenvyroomys, bly my by, maar uit al die benewelende smake van die aand is my gunsteling sy blanquette van Springbok-skenkel.

    Blanquette is die kookterm vir ‘n stowegereg waar die vleis nie verbruin word nie – die blanquette verwys na die ligte kleur van die vleis, asook die sous. Dit word ook tradisioneel met kalfsvleis gemaak, maar Bertus gebruik Springbok skenkels. Hier volg sy vertelling hoe om dit te maak:

    BLANQUETTE VAN SPRINGBOK SKENKEL – DIE ESSENSIE VAN DIE KAROO

    Posjeer Springbokskenkel in water, witwyn, tiemie, peperkorrels, juniper berries (jenewerbessies) baie stadig vir 4 ½  ure. Kookvloeistof word deur ‘n sif gegooi en met die helfte afgekook.   Dis soos die essence van Springbok.

    Flertjies van die vleis word afgerond met dobbelsteentjiegrootte blokkies raap, gnocchi en parmesaan, met ‘n ligte roomsous gemaak van die aftreksel en ‘n titseltjie room.

    In jou glas: Bertus beveel ‘n ligte rooiwyn aan soos Pinot Noir of Cinsaut (verkoel)  Riesling of Gewurztraminer.

    Wat is die bekoring van die Karoo?

    Bertus vertel: “Dis ‘n deel van ons land wat half-vergete geraak het, maar waar Suid-Afrika nog Suid-Afrika is. Dis sonder stede, minder mense, die son skyn sterk, die mense is vriendelik … en die kos is goed en eerlik. Dis die probleem met verstedeliking: ons verloor die eenvoud en eerlikheid van kos. “
    aaaa rum en raisn parfait pic
    RUM EN ROSYN ROOMYS

    Uit die boek Veld to Fork van Gordon Wright, eienaar van die Andries Stöckenstrom Gastehuis en Gordon’s Slow Food restaurant in Graaff Reinet kom hierdie Rum en Rosyntjie parfait, wat op ‘n warm Karoodag soos manna sal proe.

    Bestanddele

    8 eiergele

    250 ml warm suikerstroop*, gemaak met 200 g suiker en 600 ml water, afgekook tot ‘n dik stroop

    100 g rosyntjies

    35 ml rum

    250 ml vars room, geklop

    Metode:

    Maak die warm suikerstroop*.

    Klits die eiergele en voeg dit by die warm suikserstroop. Verhit dit stadig vir 5 minute, terwyl jy aanhou roer. Die mengsel moenie kook nie.

    Haal van die plaat af en voeg die rosyntjies by. Hou eenkant tot ten volle afgekoel.

    Voeg die rum en die geklopte room by, roer tot goed gemeng. Giet in ‘n houer (‘n broodpannetjie is ‘n goeie idee) en vries oornag.

    * BESOEK TASTE OF THE KAROO BY http://www.tasteofthekaroo.co.za / Adres: The Woodmill, Shop 10A, Vredenburgstraat, Stellenbosch. Vra gerus ‘n pryslys aan. Interessanthede sluit in gekerriede kweperjellie en pampelmoes-konfyt. Daar is okkerneute en pekanneute, en natuurlik ‘n wye reeks lamsvleis, volstruis, plaasgrootgemaakte varkvleis, wildsvleis en ander Karoo-produkte.