Archive | kookboeke RSS feed for this section

Asyn, adobo en iets van oumas uit die Franse platteland.

31 Mar

Ek is ‘n asyn-apostel wat almal tot die alledaagse bestanddeel wil lei.

My aansporing lê in smaakherinneringe van die asynerige, peperige sappe van my ma se eenvoudige tamatie en uie slaai; die sweempie asyn in haar hoenderpastei en boontjiesop en die genot van haar bonkig vis en tjips met ruim skudde sout en asyn geseën.

Sy het twee bottels saam met die Sunlight seep, Jik en Vim  onder die wasbak gehou – wit asyn en ‘n bruine, sonder om haar te skeel aan asynmodes. Sommer spiritis-asyn.

My spensrakke weer, kreun onder asyne van oor die wêreld – swart asyn uit China en ryswynasyn uit Japan, sjerrie-asyn uit Spanje, 30-jaar oue rooiwynasyn uit Prins Albert, appelasyn, bruin en wit balsamiekasyn uit Modena, sjampanjeasyn vir slaaisous.

Uit deernis vir tradisie gebruik ek nederige bruinasyn vir haar lewergereg met soetsuursous en baie gebraaide uie, so lekker dat ek ‘n bord daarvan afsluit met lang stiltetyd om te vra dat hierdie Suid-Afrikaanse kosskat tog sal oorleef. Hierdie afskeepkind het ‘n roemryke voorsaat uit Venesië, waar dit ‘n spyskaartikoon is waarvoor net die beste balsamiekasyn sal deug.

Franse oumas uit die Lyon-streek wys hul respek vir asyn met landelike hoender gesmoor in asyn. Die asyn sny deur die vetterigheid en stimuleer die eetlus. Die sjarmante, eenvoudige gereg poulet au vinaigre was ook een van die beroemde Franse sjef Paul Bocuse se BCA7E628-3966-4AD7-AD58-0602AC078B7Agunsteling-oumakos.

In die Alsace-kontrei word plaashoender weer gestowe in plaaslike heuning-gegeurde asyn en riesling en ‘n lepeltjie tamatiepasta bygeroer.

My asynpassie het pad gekruis met die Filipynse nasionale kosembleem adobo. Adobo, afgelei van adobar, die Spaanse woord vir marineer, verwys eintlik na ‘n inheemse tegniek om kos in asyn te stowe. Die hoekstene is vleis (gewoonlik hoender of vark, maar ook bees en vis), asyn, sojasous, lourierblare, knoffel en peperkorrels. In sommige streke word klappermelk ook bygevoeg. Die resultaat is ‘n sublieme balanstoertjie tussen suur, soet, sout – die asyn getem deur die tyd in die kookpot.

Kortrib-adobo met klappermelk
Die Fillipynse adobo-kookmetode is ‘n treffer. Gebruik dieselfde proses vir hoenderstukke en stowe dit dan net 60 minute.

45 ml kookolie
4 heel bees-kortribbes (of vervang met 2 kg hoenderdytjies en boudjies)
7.5 m varsgemaalde swartpeper
Sout na smaak
250 ml hoenderaftreksel
250 ml klappermelk
180 ml asyn
180 ml sojasous
12 knoffelhuisies, geskil (toe maar, dit kook weg)
5 lourierblare
2 rooi brandrissies
Bediening: wit rys

Verhit die olie in ‘n groot kastrol oor matige hitte. Geur die ribbes met sout en 2,5 ml peper. Verbruin die vleis deeglik – maak in sarsies gaar. Skep die oortollige olie uit met ‘n lepel.

Roer die res van die peper, hoenderaftreksel, klappermelk, asyn, sojasous, knoffel, lourierblare en rissie by, bring tot kookpunt. Verminder die hitte na matig-laag en prut met die deksel op, roer nou en dan tot die vleis van die been afval, 2 ½ tot 3 ure (50-60 minute vir hoender).

Plaas die vleis op opdienbord en hou warm. Prut die sous oor matig-hoe hitte tot dit verdik, 18 tot 20 minute en giet oor die ribbes. Bedien met rys.
8A657A80-4CC5-4708-88B6-441484CFC0E8Venesiese lewer met suursous, uie en vye
Dis waarmee ek mense met lewerfiemies oorhaal tot die lekkerny.
Bedien 4

500 g skaap of beeslewer (kalfslewer word tradisioneel gebruik)
Mengsel van olyfolie en botter vir braai van uie + vir braai van lewer
2-3 groot uie, in die lengte af in dun stroke gesny
Sout en peper
20 ml balsamiekasyn plus ekstra vir oorsprinkel
Meel vir bedek, met sout en peper gegeur
4 gedroogte Smyrna vye, opgekap
Vir garnering: brosgebraaide spek of pancetta, pietersielie of gebraaide salie
Bedien met gnocchi of kapokaartappels

Verwyder die membrane van die lewer en sny 6 mm repe op die skuinste.

Smelt die botter-en olyfolie in ‘n groot pan, braai die uie oor matige hitte tot ‘n mooi goudbruin vir 15 minute, roer nou en dan, voeg vye halfpad by. Geur met sout, peper en asyn na smaak en kook nog ‘n minuut of so.

Druk die lewerstroke in die gegeurde meel, skud die oortollige meel af. In ‘n ander pan braai ‘n paar lewerrepe op ‘n slag in ‘n mengsel van ongesoute botter en olie oor hoë hitte tot effe pienkerig in die middel, sowat 30-45 sekondes aan ‘n kant. Skep gaar lewer uit in ‘n bak.

Skep die uie- en vyemengsel in die pan waarin die lewer gaargemaak is en maak deurwarm terwyl jy roer. Skep die lewer by, skud saam tot warm en skep uit op dienbord. Strooi brosgebraaide spek of pancetta oor, sprinkel paar druppels asyn oor en rond af met pietersielie of gebraaide salie.

9AB84331-6270-405A-96BE-FC8A85CBA60A
Asynhoender met spek, pêreluitjies en sampioene
Asyn gee sy naam aan poulet au vinaigre uit Lyon.
12 klein uitjies
45 ml olyfolie
60 g pancetta of ontbytspek, in blokkies
250 g knopiesampioene
3 knoffelhuisies, fyngekap
1 hoender, in 8 stukke opgesny (of dye en hoenderboudjies)
200 ml goeie rooiwynasyn
500 ml hoenderaftreksel
3 lourierblare (vars of gedroog)
Fyngekapte pietersielie vir garnering
Bediening: met rys of fettucini
Kook die uitjies skil en al in gesoute water tot die skille net begin loskom, dreineer en verwyder die skille. Hou uie eenkant. Verhit olie in ‘n groot swaarboompan en braai die spek of pancetta tot goudbruin. Haal uit met gaatjieslepel en hou eenkant.
Soteer die sampioene tot bruin en voeg die gaar uitjies en knoffel by. Soteer vir verdere 4-5 minute. Maak seker dat die knoffel nie brand nie en die uie heel bly. Haal uit met gaatjieslepel en hou eenkant.

Geur die hoenderstukke met sout en peper en braai in dieselfde pan sowat 10 minute aan ‘n kant. Voeg die asyn, sampioene, lourierblare, spek of pancetta, uie, knoffel, en hoenderaftreksel by. Prut tot die hoender net-net van die been af los kook. Geur met sout en peper. Skep saam met al die sous in ‘n warm opdienbak en strooi pietersielie oor.

Appel gebak: lui huisvrou se warm appeltert + sharlotka appelkoek

22 Apr

As dit by appel kom, is jy ‘n koek of ‘n tert? 

Appels is gewoonlik die deugdelike dienskneg van die soettafel: onskuldige gebakte appeltjies met ‘n rosyntjievulsel, appelfrummel met vla of appeltert (darem met ‘n skep room vir bietjie weelde) of dit kom amper as nagedagte  in vrugteslaai. Dit sal jou selde in die nag blosend laat opstaan vir ‘n skelm skeppie.

Maar gee ‘n appeltert- of koek iets stroperig, ‘n mooi naam en ‘n lekker storie, en jy’t ‘n soet ding van ‘n ander kaliber.

Die lui huisvrouappeltert, ook bekend as warm appeltert of karamel-appeltert val in hierdie kategorie. Sedert dit in die tagtigerjare op die kostoneel gekom het, verskyn dit bykans in elke gemeenskapsboekie ingesamelde resepte wat ek deurgegaan het vir my nuwe boek. ‘Saam’. De maklike apptertt was so gewild dat drie resepte destyds hiervoor in Keurig en Geurig van die Sustersvereniging Gemeente, Pretoria-Oos opgeneem is.

My ma het haar appeltert in ‘n Pyrex-bak gemaak, maar die mooi handgemaakte keramiekbak van Three Potters and a Painter op my rak inspireer my om iets sondig vir teetyd of die poedingtafel te maak, gegeur met kardemom, koningin van speserye.

Vir diegene wat nie erg het aan stroperigheid nie, maar te vinde is vir ‘n storie, is sharlotka – die soetding vir jou. Die sharlotka is ‘n ‘almal-in-Rusland-se-oumas-maak-dit-appelkoek, ‘n eenvoudige skepping van snytjies vars appel wat gebak word met ‘n speserygegeurde sponskoekbeslag bo-oor. Die bokant is bros en krakerig, wat jou laat dink aan ladyfingers, die binnekant ene sponskoek met ‘n lieflike klam krummel en fyn tekstuur.

Sharlotka het haar lewe in die 19de eeu begin as Charlotte Russe, ‘n elegante poedingskepping van die supersjef Caremme. Tydens die Soviet-era met sy skaarshede het sy van haar troon getuimel. Radelose Russiese huisvroue wat ure in kostoue moes deurbring vir die mees karige items het ‘n raap-en-skraap  weergawe daarvan gemaak. So geliefd was die appelkoek dat dit die troetelnaam  ‘sharlotka’ gekry het.

Lui huisvrou se warm appeltert (met kardamom as jy het)

45 ml sagte margarien of botter, nie gesmelt nie

250 ml suiker

3 eiers

250 ml koekmeel

5 ml bakpoeier

knippie sout

125 ml melk

1 blikkie (400 g) tertappels

kaneelsuiker

 

Sous

125 g botter

1 blikkie ingedampte melk (of 250 ml melk of room)

180—250 ml bruinsuiker of strooisuiker

knippie sout

5 ml karamelgeursel of 3 gekraakte kardemompeule

• Voorverhit oond tot 180 °C. Smeer ’n 1,5 liter-vuurvaste poedingbak of tertbord.

• Verroom die botter en suiker saam, voeg die eiers een vir een by en klits goed na elke byvoeging.

• Sif die meel, bakpoeier en sout saam en meng dit om die beurt met die melk by die bottermengsel. Skep die beslag in die voorbereide bak of tertbord, pak appels bo-op en strooi kaneelsuiker oor. Bak 30—35 minute of tot ’n toetspen skoon uitkom.

• Maak intussen die sous:  Kook al die bestanddele vir die sous 7—10 minute saam in ’n medium kastrol. Prik die poeding en giet die warm sous oor die warm poeding. Sit voor met vla, room of crème fraiche.

Wenke:

• Vervang die geblikte appel met 6 vars appels, geskil en opgesny.

• Sny die gaar tert in blokke of skywe voor die sous oorgegooi word, sodat die sous beter intrek.

Sharlotka appelkoek (met Soviet-spaarsamigheid)

4 Granny Smith appels, geskil, stronk uit, in kwarte en dan in dun skyfies gesny

15 ml vars suurlemoensap

4 eiers

2,5 ml amandel- of vanieljegeursel

250 ml suiker,

250 ml koekmeel

2,5 ml fyn kaneel

2 ml neutmuskaat

Knippie sout

Versiersuiker, vir oorsif

• Voorverhit die oond na 180°C. Smeer ‘n 22 cm-losboomkoekpan, en bestrooi liggies met meel. Meng die suurlemoensap deur die appelstukkies.

• Sif die meel, kaneel, neutmuskaat en sout saam in ‘n bakkie.

• In ‘n mengbak, klits die eiers, amandelgeursel en suiker met ‘n elektriese klitser vir 10 minute tot dik en liggeel. Vou die droë bestanddele liggies in 4 sarsies in tot net gemeng.

• Versprei die appels egalig oor die pan se bodem, giet die beslag eweredig oor en bak 1 uur. Dis reg as die bokant bros en goudbruin is en ‘n toetspen skoon uitkom, Laat staan vir 15 minute op ‘n afkoelrakkie en maak die pan los. Sif versiersuiker oor en bedien warm met suurroom.

Foto’s Ian Du Toit

 

Tunatjippie kasserol uit die spens

28 Mar

Ons bymekaarmaak-instink is die afgelope ruk behoorlik getoets. Ek het selfs ‘n boksie Bisto, onnodig-baie pakkies soppoeier en blikkies tuna in my mandjie gepak wat nooit andersins op my inkopielys is nie!

Grblikte tuna is nou op die Top Tien-spensstaatmakerlys van huiskokke én glanskokke. Vir trooskos vul my Facebook-vriend privaatsjef Willie Cloete sy proviand aan om sy ma se tuna-mayonnaise gevulde pannekoeke te maak wat sy bestrooi het met gerasperde cheddar en Simba se kaas-en-uie-tjips.

My spensreserwes word verder aangevul uit my groot voorraad tannie-resepte en kombuiswyshede wat ek opgebou het met my projek oor gemeenskapskookboekies vir my boek Saam. Ek kyk nou met nuwe insig en respek na die oudste boekie in my versameling – Paarl Cookery Book wat ten bate van die Rooikruis in 1918 uitgegee, ’n jaar van ‘n wêreldoorlog en die Spaanse/Groot Griep gesien het.

Raap-en-skraap-aandkos en noodskottels – die vindingryke gebruik van oorskiet – is sulke ou boekies se sterkste pilare. ‘n Voorbeeld hiervan is resepte vir vispasteie van oorskietvis in ‘n witsousbasis en ‘n laag oorskietaartappels, wat in die oond gebak is met krummels en kaas.  Niks het uit ‘n pakkie of blikkie gekom nie, want geriefskos  sou eers later tot ‘n groot evolusie lei van huiskos-resepte.

So is familietrekke van die 1918-vispastei te sien in die tuna-tjippie kasserol van die retro-jare. Hierdie verdelende is enersyds die onderwerp van spotterny onder die anti-blik fyneet-brigade en ‘n bron van bewondering vir ondernemende huisvroue wat kos vinnig en met min bestanddele tafel toe kon bring.

Met die koms van sampioenroomsop in blikkies en pakkies het huisvroue gou gesien hulle hoef nie meer witsous aan te maak nie. Die broodkrummels is ook gerieflik vervang met ontbytgraanvlokkies soos Post Toasties en Kellogs, en mettertyd met opgebreekte bros aartappelskyfies. Geure en krakerigheid in ‘n kits.

Ek voorsien die 21-dae huiskokon-belewing gaan ons ‘n meer empatiese uitkyk gee vir spenskos-gedrewe skeppings uit die 20ste eeu. Ons is honger vir die koestering van nostalgiekos, selfs al kom die geborgenheid uit ‘n pakkie of blikkie.

So haal maar weer die kasserolbak uit. Jy gaan dit wil gebruik vir troostende eenskottelgeregte soos hierdie tunatjippiekasserol. As dit jou waardigheid as fynproewer aanpas kan jy dit altyd Suurlemoen Tuna Mornay noem.

Tuna-tjippie-kasserol

Die sukses van ‘n tuna-kasserol lê in die kontras van die krakerige bo-kors, borrelende kaas en romerige visvulsel. Die resep uit my boek SAAM is aangepas uit The Byrnes Settlers Recipe Book wat in 1979 uitgegee is ten bate van ‘n tehuis vir bejaardes in Durban.

Lewer 4 porsies

80 ml botter

230 g vars knopiesampioene, deurgesny of 1 blikkie, gedreineer

80 ml gekapte ui

2 blikkies (170 g elk) tuna in olie, gedreineer en gevlok

125 g bevrore of geblikte ertjies

gerasperde skil en sap van 1 suurlemoen

sout en peper

60 ml koekmeel

625 ml melk (of helfte melk, helfte hoenderaftreksel)

sout en swartpeper

Bolaag

125 ml gerasperde cheddarkaas

1 pak (125 g) aartappelskyfies, gekrummel

Voorverhit die oond tot 180 °C. Smeer ’n vlak kasserolbak.

Verhit helfte van die botter oor matig-hoë hitte, voeg die sampioene en uie by en soteer tot die uie sag is. Voeg die gevlokte tuna, ertjies, suurlemoenskil en suurlemoensap by. Skep in die voorbereide bak.

Smelt die res van die botter oor matige hitte, roer die meel by en roer vir 2 minute. Voeg die melk geleidelik by en roer tot glad en die sous verdik het. Proe en geur met sout en peper na smaak. Giet die sous oor die tunamengsel.

Bolaag

Meng die kaas en aartappelskyfies en strooi bo-oor die tunamengsel. Bak vir 25 minute.

Kors-variasies

  • Vervang die tjippies met gekapte neute en meng met die krummels van 3 snye roosterbrood. Geur die krummels met rooipeper en 25 ml gesmelte botter of olyfolie.
  • Sny 4–6 snye oubrood in blokkies, braai in botter of olyfolie, geur met sout en peper en strooi saam met gerasperde kaas oor die vis.
  • Braai gesnipperde uie bruin in olie en strooi oor die tunamengsel.
  • Rol 100 g pretzels of nachos-skyfies fyn, meng met 30 ml gesmelte botter, gedroogte of vars kruie en 180 ml gerasperde parmesaankaas, strooi oor kasserol voor dit oond toe gaan.

Kort-kortpad tunakasserol:

Meng 1 x 410 g blikkie sampioenroomsop met 125 ml melk in klein kasserolbak. Dreineer en vlok 1 blikkie tuna, meng dit saam met 250 ml aartappelskyfies en 250 ml gaar ertjies by die sop-en-melkmengsel in die kasserolbak. Strooi 125 ml aartappelskyfies en 125 ml gerasperde kaas oor. Bak in voorhitte oond by 180°C vir 25 minute.

  • Errieda Du Toit is die skrywer van SAAM, gevul met gemeenskapskookboekie-resepte. Die foto is deur Ian Du Toit en stilering deur Hannes Koegelenberg.

 

Mrs J se Marvellous Melktert

27 Feb

Die son begin sak oor Melktertdag 2020 en gooi lang skaduwees oor Ruiterbos, die denkbeeldige voorstad van die geliefde sepie Suidooster. Maar voor die dag om is deel Mrs J, matriarg van Ruiterbos die resep vir haar Marvellous Melktert. Dis so heerlik dat ek dit ingesluit het in die boek Suidooster Kombuis wat ek saam met haar, Stefan en Mymoena geskryf het.

Die mense van Ruiterbos vertel my dat as Mrs J sien jy’s bedruk, vra sy nie eers of jy ’n snytjie melktert wil hê nie, sy sny sommer klaar twee stukke.

Ek het haar uitgevra oor haar melktertresep en sy vertel: “Ek reël al jare die kerkbasaar se koek-en-terttafel. Mense kom vra altyd of daar nog van my marvellous melkterte oor is, maar dis altyd eerste uitverkoop, selfs voor my vriendin Mavis s’n. Ek weet nie hoekom ander bakkers hul resepte so teen die bors hou nie, want ek deel dit eerder uit. Dis mos die spirit.”

En wat haar resep anders maak? Dis maklik – net die kors gaan oond toe. Die vulsel word op die stoof gemaak en gaar ingeskep. Heerlik.” 

Mrs J se Marvellous Melktert 

Kors:

60 g botter, teen kamertemperatuur

60 ml strooisuiker

1 eier

250 ml koekmeel

5 ml bakpoeier

’n knippie sout

Vulsel:

600 ml melk

90 g botter

160 ml suiker

50 ml mielieblom

40 ml water

2 eiers, geskei

5 ml vanielje-, amandel-  of suurlemoengeursel

’n knippie sout

fyn kaneel

 Voorverhit die oond tot 200 °C. Smeer ’n 22 cm-tertpan.

Kors: 

Verroom die botter en strooisuiker saam. Voeg die eier by en klits tot gemeng.

Sif die meel, bakpoeier en sout saam. Voeg dit by die bottermengsel en meng tot ’n stywe deeg. Druk die deeg vas op die boom en kante van die tertpan.

Prik die boom van die kors oral liggies met ’n vurk. Plaas bakpapier oor die deeg en vul met droë bone, rys of bakballetjies. Bak die deeg blind vir 15 minute. Verwyder die bakpapier met droë bone, rys of bakballetjies. Verlaag die die oondtemperatuur na 180 °C en bak vir nog 15–20 minute tot die deeg bros en bruin is. 

Vulsel: 

Verhit die melk, botter en suiker oor matige hitte tot kookpunt. Verwyder van die hitte. Klits die mielieblom, water en eiergele saam in ’n klein mengbak. Voeg 250 ml van die warm melkmengsel by die eiergeelmengsel en meng baie goed.

Giet dan alles terug in die kastrol en roer vinnig met ’n houtlepel om goed te meng. Plaas die kastrol weer oor matige hitte en kook tot dik, roer gereeld om te voorkom dat dit vasbrand. Verwyder van die hitte en roer die geursel by.

Klits die eierwitte en sout tot stywe punte vorm. Vou dit by die vulsel in. Gooi in die gebakte kors en strooi kaneel mildelik oor.

 *Suidooster Kombuis is geskryf deur Errieda du Toit en uitgegee vir #kykNet deur Human & Rousseau.  Pragfoto’s deur Henk Hattingh.

Resepte uit Bibby’s Kitchen

24 Jan

Die Britte het vir Nigella. Ons het vir Dianne Bibby. Dié Gautengse blogger is ‘n stilis-fotograaf wat ook kookklasse gee en resepte ontwikkel.  Hou dop, nou dat Dianne ‘n wyer gehoor met haar debuut-boek ‘Bibby’s Kitchen’ gaan bereik,  sy ‘n aanspraakmaker gaan word op Nigella se titel as huishoudelike godin.

Net soos Nigella is Dianne magneties-mooi, hoewel dit nie is waarop haar aanhang gehou is nie, en veel eerder op die manier waarop sy die wees van goeie kos vertolk. Haar kos is onapologeties kleurvol en uitbundig, en tegelykertyd gebalanseerd.

Sedert ek haar blog in 2014 begin volg het, kon ek eenvoudig nie haar  lieflike Instagram- kosfoto’s (wat sy self voorberei, stileer en fotografeer) miskyk nie. Ons moes egter jare wag vir haar boek, en nou is dit hier.

Ook die Michelin-ster sjef Jan-Hendrik van der Westhuizen is onder haar betowering. So skryf hy op die agterblad: Soos enige kreatiewe proses kan jy baie van ‘n persoon leer deur hoe hulle kook. Dis duidelik uit Di se kos dat sy haar uitleef in elke aspek van die proses, haar aandag aan detail en die skoonheid van elke gereg. Haar kos is ‘n ontdekkingstog deur plaaslike en eksotiese smake, ‘n sintuiglike fees.

Elke gereg uit die boek wat ek reeds kon proe, spoor my aan om ‘n volgende ook te maak, wetende dat die toewyding dubbel-en-dwars beloon sal word. Sy neem jou hand deur die spens-boustene: hoe om jou eie gesonde Nutella, tahini, granaatmolasses, speserymengsels soos harissa en selfs jou eie labneh te maak. Die hoofstukke – van ontbyt, broodtafels, groen en graan-slaai, soppe, stadigegeregte, nageregte, Koekvrydag en happies vir sout en soet – is die een so vol luswekkers as die ander.

By haar boekbekendstellingsete kon ek weglê aan Midde-Oosterse meze met Turkse melkbrood en platbrode van kekerertjiemeel; geelstert oor die kole met chermoulaklapperroom, Noord-Afrika lamsboud met uiemarmalade, Shawarma geroosterde hoenderrol met zhoug, jogurt en oesbordslaaie soos spelt- en druiwepilaf met geroosterde amandels.

Haar halva- en tahini roomys was so onweerstaanbaar dat ek die boek dadelik verken het vir ander soet verleidelikhede wat ek op rotasie-basis kan maak in die komende Maand van die Liefde. Ek gee hier twee voorbeelde van hoe Dianne die wese van jogurt inspan vir byderwetse soetgoed. Met haar labneh ontbytkaaskoek verskuif sy die grense van ontbyt, terwyl die sygladde jogurtterrien met kardomom-lemoenstroop en vye haar intuitiewe aanvoeling vir seisoenbestanddele illustreer.

Bibby’s Kitchen: the essence of good food deur Dianne Bibby word in hardeband uitgegee deur Human & Rousseau. Die rakprys is R420; by Loot.co.za kan jy dit aanlyn aanskaf vir R353.

Prys: om ‘n kopie van Bibby’s Kitchen te wen, stuur vir Errieda ‘n e-pos by errieda@edtpr.co.za. Merk die onderwerplyn: Bibby’s Kitchen. Verskaf jou kontakbesonderhede tesame met die kompetisievraag: hoekom wil jy graag’n kopie van Bibby’s Kitchen wen?

Sluitingsdatum: 31 Januarie 2020

 

Labneh ontbyt kaaskoek

Bedien 8–10

Die sterbestanddeel labneh sal jy self moet en wil maak. – die deurgesygte hangkaas is stewig genoeg om netjies te sny. Die bessies kan vervang word met geroosterde perskes of vars mangosnye.

Tertbasis

500 ml granola

3 Medjool dadels, ontpit

30 g okkerneute, grofgekap

30 ml klapperolie

10 ml water

Vulsel

500 ml labneh *sien aanwysings

5 ml vanielje ekstrak

60 ml heuning

Bolaag

375 ml vars aarbeie

Vars bessie coulis, om te bedien

Om die Bessie coulis te maak versap 125ml vars bessies (aarbei of framboos) en 30 ml heuning saam. Syg deur ‘n sif en verwyder die pitjies. Verkoel tot benodig.

Voorverhit die oond tot 170 °C. Smeer ‘n 23cm geriffelde tertpan.

Verwerk die granola, dadels en okkerneute in ‘n voedselverwerker tot fyn.

Voeg die klapperolie en water by en pols tot gemeng. Druk die mengsel vas in die tertpan en bak vir 12–15 minute. Laat heeltemal afkoel voordat die vulsel ingaan.

Vir die vulsel klop die labneh, vanielje en heuning saam. Smeer die mengsel in die tertbasis en verkoel vir 2 ure.

Net voor opdiening, rangskik die bessies op die kaaskoek en drup die coulis oor.

Nota: Die kaaskoek is op sy beste op die dag wat dit gemaak is.

*Om jou eie labneh te maak: (lewer 500 ml labneh). Plaas ‘n sif oor ‘n diep bak, skep 1 liter volroom of Griekse jogurt in ‘n moeseliendoek, bring die punte bymekaar , gee dit ‘n draai en bind toe. Plaas in yskas vir 24 uur om te dreineer – hoe langer dit dreineer hoe stywer raak die kaas.

Jogurt terrien met kardamom lemoenstroop en vye

Bedien 8

Die ligte, sygladde terrien is die ideale somernagereg, veral na ‘n speseryryke hoofgereg. 

Terrien

5 gelatien velle

350 ml volroom melk

60 ml heuning

60 ml strooisuiker

5 ml vanielje ekstrak

625 ml volroom joghurt

Lemoenstroop:

500 ml vars uitgedrukte lemoensap

30 ml suurlemoensap

15 ml granaatstroop of heuning

60 ml ligte bruinsuiker

Gerasperde skil van 1 lemoen

5 kardamom peule, gekneus

2 kaneelstokkies

10–12 vye, party gehalveer, ander in kwarte

Vir die terrien, week die gelatienvelle in koue water vir 5 minute om sag te maak. Verhit die melk, heuning en suiker saam in ‘n kastrol. Sodra die suiker gesmelt en die melk warm is, maar nog nie kook nie, verwyder van die plaat.

Druk die oortollige water uit die gelastienvelle en voeg by die melk.

Klop deeglik om seker te maak die gelatien is opgelos. Roer die vanielje ekstrak by. Wanneer die melk kamertemperatuur bereik het, klop die jogurt daarby in. Giet in ‘n klein broodpannetjie of gietvorm. Verkoel vir ‘n paar uur, of oornag, totdat dit ferm is.

Vir die stroop, plaas al die bestanddele in ‘n kastrol en laat vining kook om tereduseer met twee derdes. Sit eenkant om af te koel.

Wanneer jy reg is om op te dien, dompel die basis van die gietvorm in warm water enkeer uit op ‘n groot opdienbord. Rangskik die vye bo-op en giet die koue stroop oor.

Geroosterde witsjokolade  panna cotta met pepersjerriekaramel 

Bedien 6

Klein porsies word aanbeveel, want dis dekadent!

Panna cotta:

80 g wit sjokolade, grofgekap

180 ml volroommelk

3½ velle gelatien

400 ml vars room

60 ml strooisuiker

5 ml vanieljepasta pasta of ekstrak

Peper sjerriekaramel:

50 g strooisuiker

80 ml droë sjerrie

‘n Lekker klompie vars gemaalde peper

Voorverhit die oond tot 140 °C. Versprei die sjokelade op ‘n bakplaat. Bak vir 16–18 minute en draai dit ‘n heel paar keer om terwyl dit bak. Dit moet brosserig lyk en ‘n karamelkleur hê.

Skraap die sjokolade uit in ‘n kastrol en voeg die melk by. Verhit die melk tot kookpunt en laat dit dan prut vir‘n paar minute terwyl jy dit klop tot die sjokolade smelt. ’n Ballonklitser  is die beste.  Wanneer die mengsel mooi glad is, verwyder van die hitte en plaas eenkant.

Plaas die gelatienvelle in ‘n bakkie koue water om sag te word – sowat 5 minute.

Verhit die room en strooisuiker in ‘n kastrol. Sodra die suiker opgelos en die room warm is, verwyder van die hitte.

Druk oortollige water uit die gelatienvelle en voeg by die roommengsel en klop deeglik. Gooi die sjokolade mengsel deur ‘n sit by die room, voeg die vanielje by en roer deur. Verdeel die mengsel in ses klein gietvormpies of nageregbakkies. Verkoel tot ferm, 3–4 ure.

Om die karamel te maak, verhit die suiker in ‘n diep pan  sonder om te roer.  Kantel  die pan tot die suiker opgelos is en amberkleurig is. Voeg die sjerrie by en kook op hoë hitte om die karamel op te los. Prut 3 minute tot stroperig. Voeg die swartpeper by en plaas eenkant om af te koel.

Om die panna cottas uit die bakkies te kry kan die onderkante van die bakkies vlugtig in ‘n vlak bak met kookwater gedompel word. Keer uit op die opdienborde en bedruip met die afgekoelde karamel.

 

Wingerdkoek vir ‘n geluksgodin (ook bekend as Cleopatra-koek)

1 Jan

Ons het almal ‘n bietjie geluk aan ons kant nodig. Hoekom nie ‘n snytjie koek wat belofte inhou van voorspoed, geluk en oorvloed nie? Hier is ‘n koek wat ek opdra aan Abuntia, die Romeinse godin van oorvloed. Druiwe, wat dikwels in nuwejaarsvierings gebruik word om voorspoed te lok, skitter soos Robyne bo-op.

Dis eintlik bekend as Cleopatra-koek – die rede vir die naam bly ‘n raaisel. Majestieus is dit wel, maar nie juis mooi nie; daarvoor maak die oordadige druiwekroon op. Wat so interessant van die koek is, is dat ‘n suikerkors en die druiwe bo-op die beslag geplaas word eers nadat die koek 20 minute gebak het.

Die resep het oorspronklik as Vineyard-cake verskyn in die nou-gesneuwelde Gourmet-tydskrif, en is na Cleopatra-koek herdoop in Yotam Ottolenghi en Helen Goh se bakboek Sweet.

Nota: die koek word in ‘n tuitpan gebak (waarin suikerbrood of chiffonkoek gebak word).

Die oorspronklike resep vra vir gefortifiseerde Franse soetwyn Carte Or Muscat de Beaumes de Venise – ek het ‘n bottel plaaslike wit muskadel gebruik.

 

Wingerdkoek

Maak 12 snye                                                          

500 g koekmeel, plus ekstra vir oorsif

10 ml bakpoeier

2,5 ml koeksoda

4 ml sout

340 g strooisuiker

175 g sagte botter, plus ekstra vir smeer

75 ml fyn olyfolie

Fyngerasperde skil van 2 suurlemoene (10 ml)

Fyngerasperde skil van 1 lemoen (10 ml)

Uitgekrapte sade van ½ vanieljepeul

4 eiers

450 ml gefortifiseerde soetwyn soos wit muskadel of edel laatoes

100 g pitlose swart of rooi druiwe, gewas en in lengte deurgesny

Bolaag

70 sagte botter

70 g strooisuiker

100 g pitlose swartdruiwe, gewas en in lengte deurgesny

Maak so:

  1. Voorverhit oond tot 210°C. Smeer ‘n 25 cm (10 cm diep) chiffonkoekpan (tuitpan), bestrooi liggies met meel, skud oortollige meel af.
  2. Sif die meel, bakpoeier, koeksoda en sout saam in ‘n bak. Hou eenkant.
  3. Plaas suiker in die bak van ‘n staanmenger met die spaanhegsel aan. Voeg die botter, olyfolie, suurlemoenskil, lemoenskil en vanielje by en meng vir 2 minute op medium-hoë spoed tot glad en donsig.
  4. Voeg eiers beurtelings by, klits goed na elke byvoeging, verminder die spoed tot laag en voeg 1/3 van die meelmengsel en ½ van die wyn by; herhaal met nog ‘n 1/3 van die meel en die res van die wyn, en eindig met die laaste 1/3 van die meel terwyl jy dit steeds op lae spoed meng. Wanneer gemeng, giet in die koekpan en versprei 100 g druiwehelftes mooi eweredig bo-oor. Bak vir 20 minute.
  5. Terwyl die koek bak maak die bolaag: voeg die botter en suiker in ‘n bakkie en klop met ‘n houtlepel tot dit ‘n dik pasta vorm. Na die koek vir die 20 minute gebak haal die koek vinnig maar versigtig uit en skep klonte van die suikerpasta bo-op. Strooi 100 g druiwehelftes bo-op en plaas terug in die oond. Draai onmiddellik die temperatuur af na 180°C en bak 35-40 minute of tot ‘n toetsnaald skoon uitkom. Haal uit die oond, laat 30 minute afkoel voor dit uitgekeer word. Die koek kan dadelik geëet word of in ‘n lugdigte houer gelaat word.

Foto’s en stilering Errieda en Ian du Toit

Mooileefkos van Halfaampieskraal

20 Des

Vroeër jare het mooileef-publikasies soos The World of Interiors en Vogue Living opgestapel in my huis. Soos wat die storm-en-drang van die bymekaarmaakjare afgeneem het, kon ek ander mense se kunsversamelings, ontwerperkombuise en welige tuine met pergolas wat drup van bloureen geniet, sonder om die begeer-gebod te oortree.

HALFAAMPIESKRAAL_DAY32756 copy

2018_HALFAAMPIES_COVER_LOOK_04_006Ek moet egter bieg, toe ek onlangs blaai deur Halfaampieskraal: The Way we Live, ‘n leefstylboek oor lewe op die 2 ½ eeu-oue plaas in die Suidwes-Kaap, kon ek nie die wensdenkery weerstaan om plekke te ruil met die stylvolle, gasvrye boer Jan-Georg Solms en kosfoendi Cobus Geldenhuys nie.

Tot tyd en wyl is ek tevrede dat my sinne gepamperlang word deur fotograaf Ulrich Knoblauch se atmosferiese foto’s, die ryk vertellinge en verleidelike resepte. Dis binne maklike bereik op die koffietafel geplaas sodat ek net my hand hoef uit te steek as ek drentel-drentel deur dit wil blaai.

Man met skape

Oral voel ek my tuis, of dit die hoofstuk is oor hulle honde (“ons lewensdoel is om die mense te wees wat ons honde dink ons is”), of oor donker kamers (“die huis is gebou in ‘n era waar ontvlugting van die elemente belangriker was as ontwerp’), blomme (“daar is skoonheid in elke stadium van die blom se siklus, van groen botsel tot volblom en die blomblare wat afval op die tafel”); boerdery (“die ganse is al vir generasies hier, hulle dons vul die kwilts, hul eiers ‘n delikatesse in die lentetyd”).

Ek droom om te slaap in ‘n kamer met dik kleimure en donkerfluweelgordyne wat die somerhitte buite hou, dan aan die ontbyttafel die oorgroot servette oop te vou in afwagting vir sjef Mariette Scheltema se ontbyt-croissantkoek – ‘n gelaagde heerlikheid van Brie, uie, botter en eiervla gegeur met neutmuskaat en tiemie. Ek wil die legendariese skaappastei proe wat stadig oornag gaargemaak is, sappig, soutig-soet onder ‘n botterige kors. “Die nougat parfait, gelaai met haselneute, rooswater en kardamomstof stuur jou vir ‘n slapie met ‘n glimlag,” beloof die voorwoord.

Die resepseksie is soos ‘n plesiertuin van bekende en smake: aartappel Anna, baklava en feta-saganaki met bros filo en heuningdrupsels, salm- en skelvisvorm, elegante pecorino soufflé, bonkige appelblatjang, oornag skaapboud, soet uitjies en groenteskottels.

Skaapboud

Stadig gebakte Skaapboud

Op Halfaampieskraal word slegs vleis van hul eie Merino kudde gebruik, en slegs skape 20 maande of ouer, soveel geuriger as lamsvleis. Hierdie groot boud is genoeg om 10 mense kos te gee.

5 kg skaapboud

Growwe sout en varsgemaalde peper

5 knoffelhuisies, in die lengte deurgesny

4 groot uie, grofgekap.

1 bottel rooiwyn

3 roosmaryntakkies

60 ml swartbessiejellie

Voorverhit die oond tot 120ᴼC. Vryf die vleis in met sout en peper. Druk knoffel in die holtes. Plaas skaapboud bo-op die gekapte uie in ‘n oondbak, giet die rooiwyn oor. Die vleis moet kwartpad in die vloeistof wees, vul water aan indien nodig. Plaas roosmaryntakkies bo-op, bedek dig met foelie, bak 8 ure tot sag en koel af in die vleissap.

Trek die been versigtig uit en breek die vleis op in kleiner stukke.

Gooi die vloeistof deur ‘n sif in ‘n pan en laat afkoel tot die vet stol en maklik afgeskep kan word. Prut tot die vloeistof met die helfte verminder het. Roer die swartbessiejellie by. Die vleissous moet ‘n lekker souterige, vleiserige, asynerige smaak hê. Bedien dit met soet klein uitjies en gremolata.

Vir soet klein uitjies: Bedek 1 kg klein uitjies met kookwater, laat staan tot dit koel genoeg is om te hanteer, dreineer die water en skil. Plaas die uie, 125 ml botter, 65 ml suiker, 15 ml bruinasyn, 2 vars lourierblare (opsioneel), ‘n bossie vars tiemie en 2,5 ml sout in ‘n kastrol, bedek en kook oor lae hitte tot die uie net-net sag is. Haal die deksel af en laat die uie effens karamelliseer.

GroentebordGroentebord

Bedien 8

Groente:

1 medium rooikool, gekerf

1 kop broccoli, in blommetjies gesny

1 bos jong spinasie

2 handevol groenbone, kop en stert afgesny

Canola-olie, vir braai

5 ml mosterdsade

Sout en peper, na smaak

30 ml bruinasyn, verdeel

2 ml gerasperde neutmuskaat

1 suurlemoen se sap en skil

2,5 ml fyn komyn

15 ml geroosterde amandels, grofgekap

1 knoffelhuisie, gekneus

Afronding: olyfolie, 1 suurlemoen en geskroei op gasvlam tot die rante verbruin.

Roerbroei die rooikool in die canolaolie, geur met mosterdsade, sout en peper en 15 ml asyn. Verwelk die spinasie in ‘n pan en geur met neutmuskaat, sout en peper. Stoom die broccoli tot amper-sag en geur met suurlemoensap- en skil, sout en peper. Stoom die groenbone tot amper-sag en roerbraai in canolaolie, geur met komyn, geroosterde amandels, knoffel, 15 ml asyn, sout en peper.

Bedien die groente kwistig besprinkel met olyfolie en die geskroeide suurlemoene.

Irish Coffee jellyIerse koffiejellie

Bedien 8

300 ml suiker

125 ml water

350 ml sterk espresso

30 ml whisky

30 ml koffielikeur

5 ml vanielje-essens

Knippie sout

15 ml gelatienpoeier, opgelos in 125 ml warm water

250 ml room, liggies geklits

Los die suiker in die water op en prut oor lae hitte tot stroperig, sowat 2-3 minute. Voeg die espresso, whisky, koffielikeur, vanielje-essens en sout by die stroop. Voeg die aangemaakte gelatien by, verwyder van die plaat en laat effe afkoel. Giet die mengsel in 8 glasies. Stol in die yskas. Giet ‘n lagie geklitse room bo-oor net voor opdiening.

  • Meer oor Halfaampieskraall: The Way we Live.

Die versamelaarsdroom is uitgegee in samewerking met New Media Publishing. Enigiemand met ‘n waardering vir uitstekende foto’s, goeie papier en gehalte drukwerk sal die boek begeer. Smulpape sal die 32 resepte geniet, ‘n baie goeie aanvulling tot hulle vorige boek Halfaampieskraal Vier Fees. Bestel dit direk aanlyn bestel teen R400 by kraal.biz. www.kraal.biz. Die blad gee ook ‘n lys van boekwinkels wat dit aanhou.

Foto’s: Ulrich Knoblauch.

Beesstertbredie met mieliemeelkors; pikdonker sjokoladepiesangbroodjie met grondboontjiebotter roomys vir Vadersdag

13 Jun

Die Amerikaner Sonora Smart Dodd se naam is dalk onbekend, maar haar nagedagtes leef voort in elke viering van Vadersdag.

Sonora, die dogter van ‘n wewenaar wat sy ses kinders alleen grootgemaak het, het in 1909 tydens ‘n kerkdiens op Moedersdag die idee gekry om haar pa te eer vir die toewyding tot sy kinders. Sy het ‘n petisie opgestel dat Spokane, haar geboortestad, ‘n bepaalde Sondag elke Junie aan vaders wy: ‘n eenvoudige maar treffende gebaar waar dogters in die kerkdiens ‘n rooi roos vr hul pa’s gee; of wit rose dra vir pa’s wat nie meer daar is nie.

In die Du Toit-huishouding kry Ian nie rooi rose nie, maar wel sjokolade. Ian is MAL oor sjokolade, hoe donkerder hoe beter. Hier is ‘n sout en soet manier om sjokolade te gebruik – ‘n Spaanse beesstertbredie en ‘n pikdonker sjokolade piesangbroodjie wat met volgraanmeel gemaak word.

BEESSTERT BREDIE MET MIELIEMEELKORS

Hierdie resep is ‘n ou gunsteling uit my en Francois se kookboek Huiskok Glanskok. Die Spanjaarde gebruik al donkiejare sjokolade in hul kos. Die bietjie donkersjokolade in die sous verryk die sous, sonder om dit soet te maak. Ek voeg graag lemoenskil by wat ‘n goeie pasmaat is vir die speserye en sjokolade. Terwyl die pot stadig prut, kan jy aangaan met jou ander dinge, soos om die tafel mooi te dek.

Die resep klink dalk omslagtig, maar vir ’n spesiale bederf is dit absoluut die moeite werd. Moeilik is dit egter nie. En as jy nie die mieliemeelkors wil maak nie, is die vleis heerlik net so – moenie dan lol om die vleis van die bene te pluis nie en bedien dit soos ’n bredie.

Maak 6 – 8 porsies

30 ml olyfolie

  • 1 groot beesstert (2.5 kg). Vra jou slagter om dit in 3 cm stukke te saag
  • 1 groot ui, gekap
  • 2 wortels, opgekap
  • 3 knoffelhuisies, fyngekap
  • 7,5 ml fyn kaneel
  • knippie fyn naeltjies
  • skil en sap van 1 lemoen
  • 10 ml fyn komyn
  • 750 ml rooiwyn
  • 1 blik gekapte tamaties
  • 1.5 l beesaftreksel
  • 30 ml gerasperde donker sjokolade

Mieliemeelkors

  • 250 ml (125g) meelblom
  • 250 ml (150 g) fyn mieliemeel of polenta
  • 5 ml sout
  • 90 g botter, gevries
  • 60 – 70 ml yswater
  • 1 eier, liggies geklits met 10 ml water

Verhit olie in groot kastrol en verbruin beessterttukke sowart 4 minute aan elke kant. Haal uit en hou eenkant. Stel hitte laer en voeg uie en wortels by, kook vir 15 minute tot goudbruin. Voeg knoffel en speserye by en kook vir 1 minuut. Gooi wyn, aftreksel, tamatie, lemoensap en skil by. Sit vleis terug in die pot en bring tot kookpunt. Verminder hitte en stowe vir 4 1/2 ure, of tot vleis baie sag is.

Skep nou en dan die skuimerigheid af en enige oortollige vet. Skep die beesstert uit en laat afkoel. Laat intussen die sous in die kastrol oor ‘n hoër hitte kook tot dit dikker word, sowat 5 minute. Pluis al die vleis van die bene af en roer by die sous in. Geur en laat afkoel. (Die sjokolade word eers later bygeroer.)

Maak intussen die mieliemeelkors:

Voeg die meel, mieliemeel en sout in ‘n bak.  Rasper die bevrore botter bo-oor en vryf met die vingerpunte in tot die mengsel soos broodkrummels lyk. Maak ‘n holte en gooi die meeste van die water in. Meng met ‘n platlemmes tot die deeg bolletjies vorm, voeg nog water by indien nodig. Vorm die deeg in ‘n plat bal. Dit sal effe klewerig wees, maar die klammigheid sal geabsorbeer word. Bedek met kleefplastiek en verkoel vir 1 uur.

Voorverhit die oond to 190⁰C. Roer die gerasperde sjokolade deur die vleismengsel en gooi uit in ‘n diep 2.5 l kapasiteit keramiek oondbak.

Rol die deeg uit tussen twee velle bakpapier tot 3 mm dik. Trek boonste papier af en plaas deeg bo-op die pasteivleis. Verwyder laaste vel papier. Druk deeg vas aan die kante sodat dit nie sal oplig wanneer dit bak nie. Sny die kante netjies. Smeer met geklitse eier. Prik die kors op ‘n paar plekke met ‘n skerp messie. Bak 1 uur. Die vulsel moet deurwarm wees en die kors goudbruin. Bedien met stampkoring of tiemiegegeurde polenta en vars slaai.

(Foto Samarie Smith, Huiskok Glanskok)

 

PIKDONKER ‘BLACKOUT’ SJOKOLADE-PIESANGBROODJIE

Saam met hierdie koekbroodjie van Bon Appetit brou jy vir Pa ‘n sterk pot Arabica-koffie. Dis donker en diepbehaaglik, nie te soet nie en met ‘n besondere tekstuur van die volgraanmeel. Ek gebruik enjgiets tussen 70% en 85% donkersjokolade hiervoor, maar gebruik gerus Bournville se donkersjokolade.

  • 190 ml koekmeel
  • 125 ml volgraanmeel
  • 90 ml kakaopoeier
  • 7 ml koeksoda
  • 4 ml bakpoeier
  • 5 ml sout
  • 5 groot baie ryp piesangs, verdeel
  • 280 ml ligbruin suiker
  • 80 ml botter, kamertemperatuur
  • 2 groot eiers
  • 90 ml suurroom
  • 5 ml vanielje-ekstrak
  • 110 g donkersjokolade, gekap
  • 15 ml donker bruinsuiker

Voorverhit oond na 180°C. Spuit ‘n 24 cm x 11 cm broodpannetjie uit met kleefvrye kossproei. Voer die bodem uit met bakpapier met ‘n ruim oorhang aan die lang kante.

Klits koekmeel, volgraanmeel, kakaopoeier, koeksoda, bakpoeier en sout in ‘n medium bak.

Maak 4 piesangs fyn met vurk of aartappeldrukker.

In ‘n groot mengbak klits die bruinsuiker en botter saam op matig-hoë spoed tot lig en donsig, sowat 4-5 minute. Klits die eiers een vir een by tot goed gemeng, terwyl jy dan en wan die kante skraap. Verminder die spoed en klits die suurroom, vanielje-ekstrak en piesangmoes by. Moenie skrik as die mengsel op hierdie stadium geskif lyk nie.

Verminder die spoed en meng die droë bestanddele geleidelik by tot net deurgemeng. As jy te veel meng sal die koek taai wees. Vou die sjokoladebrokkies in.

Skep die beslag in die voorbereide pan en maak bo-op gelyk. Sny die piesang in die lengte in 3 ewe dik snye. Plaas die piesangskywe bo-op met snykante na bo. Sprinkel die demararasuiker op die beslag, probeer die piesangs vermy.

Bak koekbroodjie sowat 65-75 minute tot ‘n toetspen wat jy in die middel druk, skoon uitkom; daar mag dalk gesmelte sjokolade vaskleef. Plaas die pan op ‘n draadrak en laat heeltemal afkoel voordat jy die piesangbrood aan die papieroorhang uitlig.

Die smaak ontwikkel as die koek oornag staan.

GRONDBOONTJIEBOTTER-ROOMYS        

Hierdie ongewone roomys van Mari-Louis Guy en Callie Maritz kan by die sjokolade-piesangbrood vir nagereg voorgesit word. As jy ekstra toegewyd is, maak die grondboontjiebotter self.

  • 500 mℓ volroommelk
  • 125 mℓ room
  • 5 mℓ vanielje-essens
  • 200 g strooisuiker
  • 90 mℓ grondboontjiebotter (gekoop of tuisgemaak volgens resep verskaf)

Meng die melk, room, vanielje-essens en suiker saam tot die suiker opgelos is. Voeg die grondboontjiebotter by en plaas in roomysmasjien en karring tot gestol. Bêre in vrieskas tot heeltemal gestol.

Tuisgemaakte Grondboontjiebotter

  • 1 ½ k ( 180 g) ongesoute, geroosterde grondboontjies
  • 1 E ( 15 ml) grondboontjie-olie

Meng albei bestanddele saam in ‘n voedselverwerker tot glad. (Jy gaan nie alles gebruik vir die roomys nie.)

Foto’s van sjokoladepiesangbroodjie: Ian Du Toit

Iné Reynierse se klewerige gemmerpoeding met ‘blender’ vla; en outydse koejaweltert

23 Mei

 

Te dikwels word ons ontmoedig om ‘n gesonde eetpatroon te volg oor die opvatting dat ons iets moet afstaan en prysgee. Die oplossing om goed en gesond te eet – volgens Iné Reynierse-  lê egter nie in aftel, afweeg en ontneming nie, maar om ‘n nuwe manier terug te vind na ‘n oorvloed van voedsaamheid.

Skrywer en kunstenaar Inè Reynierse is ‘n sprankelende profeet vir die kosfilosofie dat goed eet sinoniem kan wees met lekker eet .  Met haar eie leefwyse en resepteboeke  ‘Low Carb is Lekker’ en ‘Eat lekker for goodness sake’ wat pas deur Quivertree  vrygestel is, bewys sy dat heilsaam en heerlik in dieselfde sin hoort; dat gesond eet en met groot genot eet goeie vriende is.

As jy, soos ek, meer wil leer oor ‘n eet-leefstyl waarop jy kan floreer sonder om die vreugde van eet prys te gee, is Iné en haar goed-deurdagte, deeglik-nagevorste en duidelik-omskryfde aanbevelings ‘n goeie aanklopplek.

My lekker-smaak radar is egter fyn ingestel en om die belofte van lekkerte saam met die heilsaamsaamheid het ek die ou gesegde “the proof is in the pudding’ gevolg en deel twee van Iné se nageregte wat wonderlike soet ambassadeurs is vir die boek ‘Eat lekker for goodness sake’.

As jy erns het oor ‘n gesonde leefstyl en bereid is om die aanpassings te maak, is hierdie boek gewis jou beste vriendin in die kombuis. Die bestanddele is  maklik te kry, nie buitensporig duur nie en die resultate waarlik ‘n kwessie van ‘goeiste, maar dis lekker.’  Werklik inspirerend.

  • Eat Lekker for goodness sake deur Inè Reynierse is uitgegee deur Quivertree Publishers. Die boek is propvol uitstekende advies, wenke, nuwe idees en meer as 70 resepte. Die pragtige lusmaak-foto’s is deur Craig Fraser. Dit kos R330.

Klewerige gemmerpoeding met karamelsous en ‘blender’ vla 

6 porsies 

  • 250 ml amandelmeel
  • 30 ml klappermeel
  • 10 ml bakpoeier

Nat bestanddele:

  • 3 eiers
  • 60 ml xylitol
  • 90 g gesoute botter
  • 30 ml gerasperde gemmer
  • 100 g skorsie
  • 125 ml melk (of 65 ml room en 60 ml water)

Karamelsous

  • 2,5 ml gerasperde gemmer
  • 30 ml xylitol
  • 190 ml room
  • 45 ml gesoute botter
  • 2,5 ml vanielje-ekstrak

Voorverhit die oond tot 180°C.

Meng die droë bestanddele goed saam in ‘n mengbak en maak seker dat alle klonte opgebreek word. In ‘n aparte mengbak, klits al die nat bestanddele saam tot skuimerig. Voeg die geklitste nat bestanddele by die droë bestanddele, meng en giet in ‘n vierkantige oondvaste bak of individuele ramekins.

Bak 25-30 minute vir een groot poeding, minder as dit die kleiner poedings is. Laat 5 – 10 minute afkoel terwyl jy die klewerige sous maak.

In ‘n kastrol verhit al die sousbestanddele saam tot dit liggies begin kook. Laat die sous prut en verdik en liggies bruin word, sowat 8 – 10 minute. Roer gereeld deur met ‘n handklitser.

Gooi die klewerige gemmersous oor die poeding.

‘Blender’ vla

  • 15 ml botter
  • 190 ml melk
  • 190 ml room
  • 5 ml vanielje ekstrak
  • 30 ml xylitol
  • 2 vryloop eiergele
  • 1 vryloop eier
  • 15 ml goue lynsaadmeel

In ‘n kastrol oor matige hitte, verwarm die botter, melk, room, vanielje en xylitol sonder dat dit kook. Plaas die eiergele, heel eier en goue lynsaadmeel in die versapper of ‘bullet blender’ se beker. Giet die warm melkmengsel oor die eiers en meel en meng vir 10 – 15 sekondes.

Giet die mengsel terug in die kastrol en oor lae hitte – terwyl jou aanhou klits – laat die vla verdik, sowat 1 minuut. Moenie skrik vir die tekstuur op hierdie punt nie). Giet die verdikte vla terug in die versapper/bullet blender se beker en verwerk 10 sekonds tot ‘n skuiemerige, dik en romerige vla. Bedien met jou gunsteling nagereg.

Outydse koejaweltert

12 – 15 porsies

Kors:

  • 500 ml geweekte neute van jou keuse, soos okkerneute en amandels of okkerneute en sonneblomsade
  • 125 ml gedroogte klapper
  • 30 ml xylitol
  • Knippie sout
  • 25 g gesmelte botter
  • 45 ml warm water
  • 5 ml vanieljegeursel

Vulsel:

  • 6 koejawels, geskil en halveer
  • 60 – 75 ml xylitol of na smaak
  • 250 ml water
  • 3 eiergele
  • 500 ml volroom jogurt
  • 45 ml gelatien, geweek in 90 ml water
  • 125 ml amasi
  • 250 ml room
  • Knippie sout

Verwerk al die korsbestanddele saam in ‘n voedselverwerker tot dit ‘n bonkige pasta vorm. Skep die pasta in ‘n 15 x 30 cm of 25 x 25 cm bak en druk dit vas tot gelyk. Dit help om met klam hande te werk.

Voeg die koejawels, xylitol en water bymekaar in ‘n kastrol en verhit tot dit begin prut. Prut 8 – 10 minute tot die water afgekook het en die koejawels pap gekook het en ‘n pulp vorm.

Verwerk die helfte van die koejawelpulp, eiergele en 250 ml jogurt in ‘n voedselverwerker om ‘n vla te vorm. Giet die vla in ‘n mengbak.

Voeg die geweekte gelatien by die oorblywende warm koejawelpulp steeds in die kastrol; roer dit oor lae hitte deeglik deur vir ‘n minuut of twee tot dit heeltemal opgelos is.

Giet die warm gelatienpulp en die res van die bestanddele in ‘n voedselverwerker en verwerk vir 20 sekondes. Giet die gelatienmengsel by die vla in die mengbak en klits goed met ‘n handklitser sodat die gelatien eweredig sal stol.

Giet die koejawelvulsel oor die tertkors en verkoel 3 ure of oornag in die yskas.

Gee my ‘Anytime’ Vis tacos, tuisgemaakte tortillas en naakte veggie burgers

18 Apr

0A32E657-6FCF-4330-845F-7BDAE94B1F9FEk en my groot kosvriend Big Big Joe (hy beoefen sy kosavonture onder die skuilnaam) het ‘n goedige stryd oor wie se kookboekversameling die wydste strek. Die opponente hou mekaar wel op hoogte van onlangse vondse en wat om te vermy. Die strategie-uitruilery sluit ook lang besprekings in oor die moetmaak resepte.

Met Île de païn se nuwe kookboek Anytime het hy ‘n mededingende voordeel gehad; hy ken die hoog aangeskrewer bakkery-eetplek in Knysna goed en kom dikwels met sy aktetas vol brood huis toe. Met ‘n onlangse besoek het hy ook ‘n steelkykie van Liezie Mulder se boekjuweel kon kry. Teen die tyd dat ek wakker skrik het hy Anytime al voosgekook.

“Jy gaan die magic van die plek deur die boek ervaar,” maak hy my lus. “Île de païn Anytime is ‘n baie goeie greep uit hoe ‘n dag verloop in die bakkery- van vroegoggend -ontbyt, tot laatnag wanneer die bakkers met hul skof begin.”

718FA8F4-327C-4986-AB27-6500F014F8F9Hy ryg die deugde van Liezie en haar boek uit. “Die resepte is duidelik en vra maklike bestanddele. Dit gaan ook nie net oor brood waarvoor hulle bekend is nie, maar ook oor geregte geinspireer deur haar reise.”

Hy het met sy voorsprong  al die hemelse Hanoi Hoenderslaai met ‘n gemmerige karamelsous gemaak, ‘n resep geskoei op een van Liezie se smaakherinneringe van ‘n Vietnamese gereg.

Hy ryg met smaak sy ander gunstelinge uit soos die vis-tacos opgevars met koolsnippers; ‘n geroosterde botterskorsie- en kekerertjieslaai met ‘n vinaigrette wat die elkedag-slaai na ‘n nuwe vlak toe neem; geroosterde blomkool agrodolce met ‘n intense soetsuur-sous uit Sicilië. wat maklik op ‘n weeksaand voorgesit kan word.

Boekvriend Big Big Joe het nie ‘n suikertand nie; toe hy dus die lof besing van ‘n suurlemoen parfait – ‘n bevrore nagereg gemaak met eiers, suiker room en vrugtegeure wat in die boek voorgesit word met sitrus compote – weet ek dat dit ‘n kookboek is wat baie vreugde na my kombuis toe ook gaan bring.

Hy is ook ‘n praktiese man. “Die boek is gebou om hard te werk. Stewige omslag, goed gebind. Goeie visuele aanbieding van hoe die kos sal lyk. Die boek is ook vol rigtingwysers, sodat jy jou eie stempel op die gereg kan plaas. “

2E4371BE-89B3-40C1-B7ED-9CE612511DBCBaja vis-tacos

Liezie Mulder het ‘n paar jaar in die VSA gebly, waartydens sy versot geraak het op Mexikaanse kos. Elke nou en dan het sy ‘n week deurgebring by Rancho Pescadero in Baja California, ‘n skiereiland in die noordweste van Mexico.

Maak 6

Koolslaai
2 E lemmetjiesap
3 E mayonnaise
2 E volroom ongegeurde jogurt
1 E agavestroop of heuning
4 k kool, in dun skafies
2 E gekapte koljanderblare
Sout en peper

1 kg ferm wit vis filette, vel verwyder
Sout en peper
1 E olie

Om te bedien: 12 meel-tortillas,3 avokado’s, ½ k suurroom, Salsa fresca*, lemmetjiewiggies, gekapte brandrissie

Meng die lemmetjiesap, mayonnaise, jogurt en agavestroop goed saam in ‘n bakkie. Voeg die kool en koljander by, geur met knippie sout en peper. Hou eenkant.

Sny die vis in 4 – 5 cm stroke en geur met sout en peper. Verhit die olie in ‘n pan oor matige hitte en braai die visstroke in sarsies. Hou warm.

Verhit die tortillas in ‘n gietysterpan en bedek met ‘n teedoek om warm te hou.

Om saam te stel: skep ‘n lepel koolslaai en 2 tot 3 stukkies vis in elke tortilla. Rond af met 2 snye avokado, ‘n skeppie suurroom en ‘n lepel salsa fresca. Drup lemmetjiesap bo-op en sprinkel rissie oor. Bedien met ekstra lemmetjiewiggies.

Nota: Salsa fresca is ‘n kapslaai van pruimtamatie, rooi ui, grasui, knoffel, rissie, koljanderblare, lemmetjiesap en olyfolie.

Meeltortillas
Maak 30

2 t sout
1 k warm water
3 ½ k witbroodmeel
125 g varkvet (lard), in blokkies gesny
½ t bakpoeier

Los die sout op in die warm water. Meng die meel, varkvet en bakpoeier in ‘n elektriese menger teen lae spoed vir drie minute. Gebruik die spaanhegsel. Die tekstuur is melerig.

Voeg die gesoute water by die mengsel en met ‘n deeghak meng teen medium spoed vir 5 minute tot ‘n gladde deeg vorm. Keer die deeg uit op ‘n oppervlak liggies met meel bestrooi, en vorm ‘n bal. Bedek liggies met kleefplastiek en laat minstens 1 uur rus by kamertemperatuur. Knyp 50 g stukke van die deeg af en rol in balletjies. Dit maak 30 balletjies. Plaas die balletjies op ‘n bakplaat, bedek met ‘n doek en laat rus vir nog 30 minute.

Verhit ‘n gietysterpan of riffelpan oor matige hitte. Rol elke deegballetjie dun in ‘n sirkel uit tussen 2 velle waspapier, sowat 20 cm deursnee. Die tortillas hoef nie perfek rond te wees nie en die vorms kan maar verskil.

Draai die deeg effe kloksgewys na elke rol, sodat dit eweredig uitgerol kan word.

Plaas die tortilla in die warm, droë gietysterpan. Draai dit om sodra jy ‘n mooi lig goudbruin kleur kry en ‘n paar blasies vorm, sowat 30 sekondes. Flik dit om en maak die ander kant gaar. Flik nog een of twee keer, sodat dit in totaal sowat 1 ½ minute bak. Dit moet effe kleur hê, maar steeds soepel en sag wees.

Stapel die tortillas opmekaar, bedek met ‘n kombuisdoek.

Wenk: Om te vries, bak die tortillas effe korter. Stapel op mekaar met waspapier tussenin en vries in

6F8C44B8-4DB0-4929-8E0B-64A26C89D745Naakte groenteburgers

Hierdie vleislose burger uit die nuwe kookboek Île de païn Anytime een van die eetplek se gewildste.

Maak 8 groentekoekies

½ k qunoa
Sout
2 klein rooi uie, gekap
2 t gekapte knoffel
2 t olyfolie
Peper
2 k hawermout
400g kekertjies
400g wit bone
2 E tamatiepasta
2 k heelpit mielies
2 eiers
1 bossies vars koljander
3 t fyn komyn
2 E tamari
Graanvlokkiekrummels en meel, om in te rol
2-3 E oil, vir braai

Bedien met: jong kropslaaiblare, tzatziki, salsa fresca*, skep avokado

· Verhit 2 koppies water, quinoa en ½ teelepel sout to kookpunt in ‘n medium kastrol. Bedek, verminder hitte tot ‘n stadige prut en kook tot sag en die meeste van die vloeistof geabsorbeer is, sowat 15 minute. Maak dit los met ‘n vurk en gooi dit oor in ‘n mengbak, hou eenkant.
· Maak die uie en knoffel in die olie gaar, geur met sout en peper en voeg by die gaar quinoa.
· Maak die hawermout fyn met ‘n speserymaler of stamper en vysel. Voeg by die quinoamengsel.
· Kombineer al die orige bestanddele in ‘n aparte bak en meng deur met jou hande sodat van die kekerertjies en boontjie opbreek. Voeg dit by die quinoamengsel en meng deur tot dit soos bonkige koekiedeeg voel. Verdeel in agt dele en vorm 180g groentekoekies. Verkoel ten minste vir ‘n uur.
· Meng die meel, graanvlokkiekrummels en ‘n knippie sout in ‘n plat bord. Druk elke groentekoekies albei kante in die krummels, skud orige krummels af en plaas koekies op ‘n plaat.
· Verhit die olie tot sissend warm, braai elke koekie aan albei kante tot goudbruin en deurverhit. Bedien sonder ‘n broodrolletjie op slaaiblaar en bedek met tzatziki, salsa fresca *en avokado

Île de païn Anytime deur Liezie Mulder word uitgegee deur Quivertree Publications. Resepte is verdeel in tye soos: rondom agt; rondom middag; ommenby ses; soettyd; teen middernag; familietyd en voorbereidingstyd. Liezie deel ook broodbakbeginsels en metodes. Die rakprys is R455, maar kyk uit vir aanlyn-winskopies.

Foto’s deur Craig Fraser.